Cắt mô xơ đường rò: Quy trình phẫu thuật và biến chứng

Cắt mô xơ đường rò là gì?

Cắt mô xơ đường rò là phương pháp ngoại khoa, xâm lấn tối thiểu dùng để loại bỏ các đường mô xơ và phá hủy mọi ngóc ngách của đường rò. Phương pháp này đòi hỏi bác sĩ có tay nghề cao để bảo tồn chức năng hậu môn của người bệnh. Hạn chế tối đa tổn hại đến những cơ quan quan lân cận khác.

Rò hậu môn có nhiều dạng nhưng được chia thành 2 dạng chính: Rò hậu môn đơn giản & rò hậu môn phức tạp. Rò hậu môn phức tạp ít gặp hơn, gây nhiều bất tiện trong sinh hoạt. Cũng như khó khăn trong quá trình điều trị vì phải xác định chính xác và xử lý hết các ngách ngoằn ngoèo của đường rò.

Hiện có khoảng 3 phương pháp điều trị rò hậu môn, bao gồm: đốt laser đường rò, thắt đường rò cơ thắt (LIFT) và phẫu thuật cắt mô đường rò. Kỹ thuật đốt laser có thể chỉ định cho những người mới bị rò hậu môn, tổ chức mô còn nông và tương đối đơn giản. Nhưng 2 kỹ thuật này khó có thể giải quyết được hết các tổ chức mô xơ trong hậu môn, nhất là những mô xơ tiến sâu vào phía trực tràng. Điều này giải thích vì sao đốt laser và thắt đường rò vẫn có tỷ lệ tái phát rò nhất định.

Cắt mô đường rò đem lại nhiều hiệu quả điều trị cao hơn, có thể ứng dụng trên nhiều trường hợp đường rò từ đơn giản đến phức tạp. Phẫu thuật cắt mô xơ đường rò đáp ứng được phẫu trường rộng, đủ để bác sĩ có thể quan sát và xác định được các đường mô xơ cần xử lý. Ngoài ra, phẫu trường rộng còn giúp bác sĩ tỉ mỉ, kiểm soát được thao tác xử lý tổ chức xơ mà không ảnh hưởng chức năng của hậu môn.

Khi nào cần cắt mô xơ đường rò?

Khi có các dấu hiệu đầu tiên nghi ngờ là rò hậu môn, người bệnh cần nhanh chóng đi khám để được chỉ định điều trị trong thời gian sớm. Việc trì hoãn điều trị không chỉ khiến người bệnh bất tiện trong sinh hoạt, mà còn khiến tổ chức mô xơ ngày càng phát triển nghiêm trọng hơn, gây khó khăn cho việc điều trị sau này.

Bên cạnh đó, mô xơ đường rò càng tiến triển, người bệnh càng có khả năng cao bị suy giảm chức năng hậu môn hoặc tệ hơn là mất tự chủ hậu môn.

Những triệu chứng đặc hiệu của rò hậu môn mà người bệnh cần biết:

• Cơn đau quanh vùng hậu môn dai dẳng, nặng hơn khi đi đại tiện
• Liên tục có dịch mủ vàng chảy ra từ hậu môn
• Phân lẫn máu xuất hiện liên tục
• Cảm giác vướng víu hậu môn do bị sưng hậu môn

Đối tượng nên phẫu thuật cắt mô xơ đường rò

Đối tượng có các bằng chứng lâm sàng của đường rò dưới niêm mạc, rò trong cơ thắt và rò xuyên cơ thắt thấp phù hợp với kỹ thuật cắt mô xơ đường rò, hiệu quả điều trị khoảng 85 – 95%. Tuy nhiên, nếu kết quả lâm sàng và cận lâm sàng không đáp ứng, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị tối ưu hơn.

Khi khám thực thể, bác sĩ sẽ dùng tay để kiểm tra đường rò, xác định vị trí bên trong hậu môn và tính chất đường rò. Nếu có tình trạng xơ chai trong hậu môn, nghĩa là có dấu hiệu của bệnh lý rò hậu môn, người bệnh được chỉ định điều trị cắt mô xơ đường rò.

Người bệnh tiếp tục thực hiện xét nghiệm cận lâm sàng chuyên sâu nhằm xác định vị trí chính xác của đường rò ở khu vực lan rộng, đánh giá các tổn thương xung quanh vùng hậu môn. Tùy theo chẩn đoán lâm sàng mà bác sĩ chỉ định các xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh phù hợp, bao gồm:

• Chụp MRI đánh giá đường rò
• Siêu âm hậu môn
• Nội soi trực tràng

Quy trình cắt mô xơ đường rò

1. Chuẩn bị gì?

Thủ tục trước khi phẫu thuật cắt mô xơ đường rò người bệnh cần làm:

• Ngừng hút thuốc lá để phòng ngừa biến chứng hậu phẫu , và hạn chế tái phát
• Giảm cân và duy trì cân nặng ổn định
• Kiểm tra sức khỏe và đánh giá sinh hiệu trước phẫu thuật
• Ngừng ăn uống vài giờ trước khi phẫu thuật theo chỉ định của bác sĩ
• Thủ tục chuẩn bị cho người bệnh trước phẫu thuật cắt mô xơ đường rò:
• Rửa trực tràng bằng thuốc trước vài giờ
• Tiêm thuốc chống đông máu nhằm phòng ngừa biến chứng huyết khối tĩnh mạch sâu
• Tiêm kháng sinh trong những trường hợp cần thiết

2. Thực hiện

Một ca cắt mổ mô xơ đường rò thường kéo dài 30 – 60 phút. Bác sĩ bơm oxy già pha xanh methylen vào lỗ rò ngoài để tìm lỗ rò trong – và định hướng đi của đường rò so sánh với hình ảnh 3 chiều của 3 mặt cắt trên cộng hưởng từ . Quy trình thực hiện xử lý đường rò mô xơ lần lượt như sau: (1)

• Xác định lỗ rò trong – và hướng đi của đường rò – có những trường hơp rò xuất phát từ rãnh gian cơ thắt – không có lỗ rò trong . Có thể có 1 hay nhiều hơn 1 lỗ trong . Có thể có nhiều đường rò riêng biệt . Đường rò trong rò móng ngựa hay rò trên cơ nâng đường đi phức tạp , bao quanh trực tràng , trên cơ nâng 1 hoặc 2 bên . Đường rò trong rò hậu môn không lỗ ngoài – chỉ có lỗ rò trong đổ vào ống hậu môn hay trực tràng phải dựa vào cộng hưởng từ và dụng cụ đưa vào hậu môn trực tràng để tìm lỗ trong .
• Lấy mủ cấy và làm kháng sinh đồ
• Cắt mô xơ đường rò bằng cách lấy hết niêm mạc và mô xơ đường rò , xử lý lỗ rò trong.
• Bảo tồn chức năng cơ thắt bằng cách khâu tái tạo đoạn đường rò chui xuyên qua cơ thắt và phòng ngừa rủi ro tái hình thành ổ mủ.
• Lấy mô xơ đường rò gửi thử giải phẫu bệnh lý

Nếu người bệnh có các bệnh lý nền như bệnh Crohn, bệnh lao, dị vật hậu môn… Bác sĩ sẽ cùng lúc điều trị triệt căn rò hậu môn. Đối với những đường rò quá phức tạp, bác sĩ cần thực hiện thêm một trong những kỹ thuật xử lý mô xơ đường rò sau:

Phẫu thuật cắt mô xơ đường rò nội soi: Sử dụng ống nội soi có camera, men theo lỗ rò và đốt cháy trực tiếp đường mô xơ bằng điện cực.

3. Sau khi cắt mô xơ đường rò

Với các phương tiện mồ như hiện nay bằng dao đốt cao tần đơn cực , lưỡng cực . laser , các thuốc giảm đau , phương pháp vô cảm tê tủy sống có duy trì thêm thuốc giảm đau kéo dài , các phương tiện hỗ trợ thay băng giúp làm giảm đau nhiều sau mổ so với cách đây vài năm.

Thời gian phục hồi vết mổ sau khi cắt mô xơ đường rò trung bình là khoảng 8 đến 12 tuần hay lâu hơn nếu là rò móng ngựa hay trên cơ nâng. Trong thời gian này, vết mổ thường sẽ tiết dịch ra ngoài , trong 4 tuần đầu dich tiềt nhiều , sau sẽ khô dần , người bệnh lưu ý thay băng gạc thường xuyên và vệ sinh vết thương kỹ lưỡng. Bởi đây là “cánh cổng” lý tưởng để vi khuẩn xâm nhập, gây nhiễm trùng. Vết thương nên được vệ sinh 3 – 4 lần/ngày, không để vết thương tiếp xúc với bất cứ dị vật hay hóa chất nào kể cả sữa tắm. Tình trạng táo bón, khó đi đại tiện cũng có thể xảy ra. Lúc này, bác sĩ có thể kê thêm thuốc nhuận tràng phù hợp với thể trạng người bệnh. (2)

Thay băng và chăm sóc vết thương sau mổ rò cho đúng cách tránh tình trạng vết thương lành ở phần miêng , nhưng phần đáy chưa lành. Tránh tình trạng mảng bám , Biofilm  biễu mô hóa chậm.

Bên cạnh đó, người bệnh cần có một chế độ dinh dưỡng đủ chất , đủ protein để liền thương , ưu tiên các thực phẩm dễ tiêu hóa, ít gia vị… tránh gây kích thích đường ruột. Cần bổ sung vitamin và khoáng chất từ đa dạng thực phẩm như rau củ, trái cây…; ưu tiên thực phẩm giàu đạm từ thịt trắng và thực vật, tránh ăn đồ chiên rán nhiều dầu mỡ…

Tập phục hồi chức năng hậu môn, trở lại sinh hoạt thường ngày, đi làm, quan hệ tình dục… cũng cần tuân theo chỉ định của bác sĩ. Điều này giúp đảm bảo duy trì chức năng hậu môn, ngăn tái phát bệnh rò hậu môn.

Biến chứng rủi ro khi cắt mô xơ đường rò

Cắt mô xơ đường rò là kỹ thuật an toàn, có hiệu quả cao, nhưng vẫn tồn tại tỷ lệ biến chứng nhất định như tái phát đường rò (0-18%), mắc chứng không tự chủ hậu môn (3 -7%)… Ngoài ra, còn có những biến chứng khác xảy ra ở giai đoạn sớm sau cắt mô xơ đường rò như:

• Bí tiểu
• Chảy máu vết mổ
• Ứ phân gây nhiễm trùng, nôn mửa
• Tụ máu quanh hậu môn

Những biến chứng muộn có thể bao gồm:

• Hẹp hậu môn
• Vết mổ lâu lành (hơn 12 tuần sau mổ vẫn còn tiết dịch, đau tại vết mổ)

Nguyên nhân xảy ra biến chứng có thể đến từ những yếu tố như đánh giá trước phẫu thuật chưa chính xác, kỹ thuật điều trị chưa phù hợp tay nghề của bác sĩ phẫu thuật; chăm sóc hậu phẫu không đúng cách, cơ địa của người bệnh…

Chi phí cắt mô xơ đường rò bao nhiêu tiền?

Chi phí cắt mô xơ đường rò được tính toán dựa trên các hạng mục như khám thực thể, các xét nghiệm, chụp chiếu hình ảnh (tùy theo vào tình trạng người bệnh), kỹ thuật cắt mô xơ đường rò, thuốc kê toa sau điều trị…

Những hạng mục này đều được cá nhân hóa theo từng người bệnh. Một số sẽ linh hoạt thay đổi theo hoàn cảnh sức khỏe tại từng thời điểm. Người bệnh có thể liên hệ trực tiếp với các bệnh viện uy tín để được tư vấn về mức chi phí điều trị tương ứng với tình trạng sức khỏe của mình.

Cắt mô xơ đường rò ở đâu uy tín?

Người bệnh cần lựa chọn địa chỉ cắt mô xơ đường rò dựa trên những tiêu chí như tay nghề bác sĩ, độ uy tín của bệnh viện điều trị, trang thiết bị phẫu thuật… trong đó tay nghề bác sĩ ảnh hưởng lớn đến khả năng người bệnh gặp biến chứng sau điều trị. Những yếu tố như đánh giá thực thể, chẩn đoán, thao tác phẫu thuật, tiên lượng… quyết định tỷ lệ biến chứng sau điều trị.

Trang thiết bị hiện đại cũng giúp chẩn đoán có chính xác cao. Qua đó, bác sĩ có thể dễ dàng kiểm soát thao tác trong quá trình cắt mổ mô xơ đường rò.

Để đặt lịch thăm khám và điều trị các bệnh lý đường tiêu hóa với các chuyên gia bác sĩ về Tiêu hóa của Hệ thống PlinkCare, xin vui lòng liên hệ:

Cắt mô xơ đường rò là phương pháp điều trị xâm lấn, nhưng đem lại kết quả thành công đến 95 % cho tất cả các loại rò , được ưu tiên áp dụng điều trị bệnh rò hậu môn. Toàn bộ quy trình từ trước, trong và sau phẫu thuật đều cần độ chính xác cao để đạt hiệu quả điều trị, giảm thiểu biến chứng. Người bệnh nên lựa chọn nơi điều trị uy tín, đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, chuyên môn cao, máy móc thiết bị đồng bộ. Đồng thời hậu môn đúng cách để rút ngắn quá trình phục hồi.