Cắt bên cơ thắt trong: Quy trình thực hiện, lợi ích và rủi ro

Phẫu thuật cắt bên cơ thắt trong là gì?

Phẫu thuật cắt bên cơ thắt trong (Lateral Internal Sphincterotomy – LIS) là phương pháp điều trị ngoại khoa, được chỉ định cho các trường hợp vết nứt hậu môn mạn tính. Đây là kỹ thuật cắt cơ để giảm sức căng của lỗ hậu môn, tạo điều kiện thuận lợi cho phân thoát ra ngoài mà không làm tổn thương niêm mạc của ống hậu môn.

Nứt hậu môn là vết rách ở niêm mạc của ống hậu môn. Những triệu chứng của nứt kẽ hậu môn đặc hiệu gồm: cơn đau hậu môn cấp tính, phân cứng, phân lẫn máu, nóng rát hậu môn, … Nứt kẽ hậu môn cấp tính được ưu tiên điều trị bằng các phương pháp nội khoa.

Tuy nhiên, vết nứt kéo dài hơn 6 tuần, lan rộng và sâu, cơn đau co thắt nặng nề hơn, có thể gây ảnh hưởng đến cuộc sống hằng ngày, tạo thành nứt hậu môn mạn tính. Lúc này, phẫu thuật cắt bên cơ thắt trong sẽ được áp dụng vì hầu hết trường hợp nứt kẽ hậu môn mạn tính không đáp ứng với điều trị nội khoa.

Bác sĩ sẽ tiến hành rạch một đường nhỏ bên trong hậu môn nhằm giảm trương lực cơ thắt ở hậu môn, nhờ đó làm thuyên giảm các triệu chứng của bệnh nứt kẽ hậu môn mạn tính như đau nhức, chảy máu hậu môn…; ngăn nguy cơ tiến triển biến chứng phức tạp hơn.

Phẫu thuật cắt bên cơ thắt trong có tỷ lệ thành công sau điều trị cao, khả năng tái phát bệnh thấp nếu thực hiện đúng quy trình chăm sóc hậu phẫu.

Phẫu thuật cắt bên cơ thắt trong điều trị bệnh gì?

Nứt hậu môn mạn tính gây ra cơn đau hậu môn tái phát nhiều lần, gây bất tiện trong sinh hoạt hằng ngày, hình thành tâm lý tự ti ở người bệnh. Hầu hết những vết nứt niêm mạc hậu môn đều dễ lành. Phát hiện và điều trị càng sớm thì thời gian lành bệnh càng nhanh. Tuy nhiên, vết nứt kéo dài hơn 6 tuần không được điều trị sẽ trở thành mạn tính.

Nứt kẽ hậu môn mạn tính nếu không được điều trị bằng kỹ thuật cắt bên cơ thắt trong sẽ làm cho vết nứt hậu môn khó lành, khiến vết nứt sâu và lan rộng hơn. Khi bệnh diễn tiến thành những biến chứng nghiêm trọng, quá trình điều trị trở nên khó khăn hơn, tỷ lệ tái phát bệnh cũng tăng cao hơn.

Khi nào cần phẫu thuật cắt bên cơ thắt trong?

Người bệnh cần đi khám với bác sĩ ngay khi xuất hiện các triệu chứng của nứt kẽ hậu môn. Phương pháp phẫu thuật cắt bên cơ thắt trong được chỉ định thực hiện khi các phương pháp điều trị nội khoa thất bại, hoặc bệnh đã tái phát nhiều lần dù điều trị tích cực.

Một số dấu hiệu lâm sàng cho thấy người bệnh nên thực hiện cắt bên cơ thắt trong bao gồm:

• Nhiễm trùng nặng kèm sốt. Vùng vết nứt bị đỏ, sưng tấy.
• Chảy máu hậu môn-trực tràng không kiểm soát.
• Hậu môn tiết dịch mủ, có mùi hôi.
• Cơn đau hậu môn dữ dội, không thuyên giảm khi uống thuốc giảm đau.

Quy trình cắt bên cơ thắt trong

1. Chuẩn bị gì?

Phẫu thuật cắt bên cơ thắt trong có thời gian thực hiện nhanh, khoảng 30 phút.. .

Trước khi phẫu thuật, người bệnh sẽ được kiểm tra tổng trạng, đánh giá sinh hiệu và làm những xét nghiệm cần thiết. Quá trình phẫu thuật sẽ có gây tê tủy sống, người bệnh cần kiêng ăn vài giờ trước phẫu thuật, không sử dụng đồ uống có cồn trong vòng 24 trước phẫu thuật. (1)

Bác sĩ sẽ phổ biến về quy trình cắt bên cơ thắt trong, tỷ lệ thành công sau phẫu thuật tùy thể trạng từng người. Nếu người bệnh cảm thấy lo lắng hay có bất cứ dấu hiệu bất thường nào khác, hãy báo ngay với bác sĩ để được thăm khám và xử lý kịp thời.

2. Thực hiện

Mục tiêu của phẫu thuật cắt bên cơ thắt trong là làm giảm áp lực của cơ thắt hậu môn từ 20 – 50%. Đầu tiên, bác sĩ dùng ống nội soi ngắn để kiểm tra ống hậu môn..

Với phương pháp này, bác sĩ rạch một đường nhỏ bên hông cơ thắt hậu môn để lộ các bó cơ. Dùng dao đốt điện để cắt cơ thắt, làm giảm áp lực trong hậu môn để vết nứt được lành lại.

Toàn bộ quá trình phẫu thuật diễn ra khoảng 30 phút, bác sĩ sẽ đảm bảo hạn chế tổn thương đến các phần mô mềm xung quanh để ngăn ngừa các biến chứng hậu phẫu.

3. Sau phẫu thuật

Do người bệnh được gây tê tủy sống trong suốt quá trình phẫu thuật nên sẽ không cảm thấy đau đớn. Thuốc tê sẽ tan sau khi phẫu thuật kết thúc, người bệnh bắt đầu cảm nhận cơn đau tại vị trí vết mổ. Bác sĩ sẽ kê một số loại thuốc giảm đau trong giai đoạn hậu phẫu. Người bệnh nên sử dụng đúng liều lượng theo chỉ định. Nếu cảm thấy cơn đau vết mổ không thuyên giảm hay có nhu cầu tăng lượng thuốc, người bệnh cần trao đổi với bác sĩ để được cân nhắc tăng liều giảm đau.

Những triệu chứng có thể gặp phải trong những ngày đầu sau phẫu thuật cắt bên cơ thắt trong, gồm:

• Đau tại vết mổ
• Tiết dịch hậu môn, đôi khi có máu
• Tiểu khó trong vài lần đầu tiên
• Táo bón

Những triệu chứng này hết trong khoảng 1 – 2 tuần. Nghỉ ngơi đầy đủ, tuân theo các hướng dẫn sinh hoạt hậu phẫu, hạn chế tạo lực lên hậu môn sẽ giúp quá trình hồi phục diễn ra nhanh hơn.

4. Chăm sóc sau phẫu thuật cắt bên cơ thắt trong

Người bệnh mất khoảng 6 tuần để hồi phục hoàn toàn sau phẫu thuật cắt bên cơ thắt trong. Những ngày đầu, người bệnh nên tắm hoặc ngâm nước nóng (không tắm bồn) để hậu môn thư giãn. Chú ý vệ sinh vết mổ đều đặn để phòng ngừa tình trạng nhiễm trùng vết mổ.

Bên cạnh đó, bổ sung thêm chất xơ từ rau củ, hoa quả trong mỗi bữa ăn để giảm tình trạng táo bón, phân cứng gây áp lực lên thành hậu môn. Trong 5 – 6 tuần đầu tiên, người bệnh cũng hạn chế mọi hoạt động, sinh hoạt gây áp lực lớn lên thành hậu môn như ngồi quá lâu, cố rặn khi đi đại tiện, ma sát các vật cứng lên hậu môn… (2)

Nếu người bệnh có những dấu hiệu sau đây trong quá trình chăm sóc sau phẫu thuật, cần nhanh chóng đến gặp bác sĩ để được xử lý kịp thời:

• Dấu hiệu nhiễm trùng như sốt cao, sưng nóng hậu môn
• Chảy máu trực tràng quá nhiều
• Hậu môn tiết dịch mủ không kiểm soát
• Cơn đau hậu môn dữ dội, không thuyên giảm dù đã uống thuốc
• Bí tiểu

Lợi ích và rủi ro cắt bên cơ thắt trong

1. Lợi ích

Nứt kẽ hậu môn mạn tính không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe chung do những cơn đau cấp tính bùng phát nhiều lần. Những triệu chứng kèm theo cũng làm giảm chất lượng sống của người bệnh, gây mặc cảm. Đồng thời, vết nứt lâu ngày làm gia tăng nguy cơ nhiễm trùng, gây ra những bệnh lý thứ phát khó kiểm soát.

Phẫu thuật cắt bên cơ thắt trong giúp giải phóng hoàn toàn cơ thắt, để vết nứt mau lành, loại bỏ những bất tiện trong sinh hoạt, giảm thiểu các nguy cơ mắc bệnh lý hậu môn, trực tràng khác cho người bệnh.

Tỷ lệ thành công của phẫu thuật cắt bên cơ thắt trong lên đến 95%. Nếu người bệnh thực hiện đúng những lưu ý chăm sóc sau phẫu thuật, tỷ lệ gặp biến chứng hoặc tái phát bệnh là rất thấp.

2. Rủi ro

Cắt bên cơ thắt trong là một kỹ thuật điều trị an toàn, tuy nhiên bất cứ phẫu thuật nào cũng sẽ tồn tại khả năng biến chứng nhất định. Các biến chứng có thể xảy ra bao gồm:

• Rò hậu môn. Người bệnh có thể bị són phân nhẹ, thường gặp trong những ngày đầu, kéo dài trong thời gian ngắn.
• Bí tiểu hoặc tiểu khó. Do ảnh hưởng từ cuộc phẫu thuật nên người bệnh sẽ gặp khó khăn nhất định khi đi vệ sinh. Biến chứng này tự khỏi khi vết mổ lành thương.
• Tái phát nứt kẽ hậu môn. Dễ xảy ra ở người đã từng bị nứt kẽ hậu môn; mắc các bệnh lý về hậu môn trực tràng trước đó hoặc không chăm sóc hậu phẫu đúng cách.

Thắc mắc thường gặp

1. Phẫu thuật cắt bên cơ thắt trong đau không?

Người bệnh được gây tê tủy sống phẫu thuật cắt bên cơ thắt trong, một số trường hợp cần thiết có thể sẽ gây mê toàn thân. Vì vậy, trong quá trình phẫu thuật, người bệnh không cảm thấy đau đớn. Sau khi thuốc tê hết tác dụng, người bệnh sẽ cảm thấy đau ở vết mổ. Lúc này, bác sĩ sẽ kê thuốc giảm đau để làm nhẹ đi cảm giác đau đớn ở người bệnh.

2. Làm thế nào để đi tiêu sau khi cắt bên cơ thắt trong?

Người bệnh sẽ cảm thấy đau hậu môn khi đại tiện trong những tuần đầu sau cắt bên cơ thắt trong do vết mổ chưa lành. Theo đó, những biện pháp giảm đau khi đi đại tiện bao gồm:

• Dùng thuốc làm mềm phân
• Bôi thuốc mỡ lên vết thương trước khi đi đại tiện
• Dùng ghế để kê chân lên cao, đưa hông vào vị trí tốt để đại tiện dễ dàng hơn
• Dùng khăn mềm để vệ sinh hậu môn thay gì khăn giấy thông thường
• Ngâm hậu môn bằng nước ấm để giảm đau

3. Phẫu thuật cắt bên cơ thắt trong sẽ lành trong bao lâu?

Người bệnh nếu thực hiện các biện pháp chăm sóc sau phẫu thuật tốt sẽ mất khoảng 6 tuần để vết mổ và các triệu chứng hết hoàn toàn. Sau khi tái khám và được bác sĩ xác nhận, người bệnh có thể trở về với cuộc sống bình thường.

4. Khi nào cần gặp bác sĩ?

Những triệu chứng bất thường mà người bệnh cần nhanh chóng đi khám bác sĩ bao gồm:

• Dấu hiệu nhiễm trùng như sốt cao, đi kèm cảm giác vướng víu ở hậu môn, sưng tấy hậu môn
• Chảy máu trực tràng bất thường
• Cơn đau hậu môn vượt ngưỡng chịu đựng của cơ thể
• Bí tiểu, táo bón kéo dài, có ảnh hưởng đến sức khỏe

Để đặt lịch thăm khám và điều trị các bệnh lý đường tiêu hóa với các chuyên gia bác sĩ về Tiêu hóa của Hệ thống PlinkCare, xin vui lòng liên hệ:

Cắt bên cơ thắt trong được chỉ định cho những trường hợp nứt kẽ hậu môn mạn tính, hoặc đã thất bại trong các phương pháp điều trị nội khoa khác. Khả năng biến chứng nghiêm trọng hoặc tái bệnh sau phẫu thuật khá thấp nếu người bệnh tuân theo các chỉ định hậu phẫu của bác sĩ, kết hợp với chế độ dinh dưỡng khoa học, nhiều chất xơ và lối sống tích cực.