3 cách điều trị viêm cầu thận hiệu quả được áp dụng hiện nay

Tổng quan sơ lược về bệnh viêm cầu thận

Thuật ngữ “viêm cầu thận” bao gồm một tập hợp các bệnh về thận được đặc trưng bởi tổn thương qua trung gian miễn dịch đối với màng đáy, tế bào chân giả hoặc nội mô mao mạch, dẫn đến tiểu máu, protein niệu và tăng urê huyết, giảm mức lọc cầu thận và nhiều vấn đề về sức khỏe khác. (1)

Có 3 loại viêm cầu thận chính:

• Viêm cầu thận cấp tính.
• Viêm cầu thận mạn tính.
• Viêm cầu thận tiến triển nhanh.

1. Nguyên nhân gây bệnh

Các dạng viêm cầu thận cấp tính (GN) có nguyên nhân do thận nguyên phát hoặc bệnh thứ phát gây ra các biểu hiện ở thận. Viêm cầu thận cấp tính sau nhiễm liên cầu khuẩn (PSGN) là một ví dụ điển hình của viêm cầu thận cấp tính thứ phát sau nhiễm trùng liên cầu khuẩn; tương tự, nhiễm tụ cầu vàng cũng có thể dẫn đến viêm cầu thận.

Hầu hết các dạng viêm cầu thận đều được coi là rối loạn tiến triển. Nếu không điều trị kịp thời sẽ tiến triển thành viêm cầu thận mạn tính, đặc trưng bởi tổn thương cầu thận tiến triển và xơ hóa ống thận, mô kẽ thận dẫn đến giảm mức lọc cầu thận.

Nguyên nhân gây viêm cầu thận tiến triển nhanh phức tạp hơn, bao gồm:

• Viêm cầu thận do lắng đọng kháng thể kháng màng đáy cầu thận.
• Viêm cầu thận sau nhiễm trùng.
• Viêm cầu thận do phức hợp miễn dịch.
• Viêm cầu thận do không lắng đọng phức hợp miễn dịch.
• Viêm cầu thận ít miễn dịch hoặc viêm mạch liên quan đến kháng thể tế bào chất kháng bạch cầu trung tính.
• Viêm cầu thận tiến triển nhanh do thuốc.
• Bệnh kháng thể dương tính kép.

Nguyên nhân gây viêm cầu thận nói chung có thể do:

• Độc tố hoặc thuốc.
• Nhiễm trùng do virus như HIV, viêm gan B và viêm gan C.
• Bệnh thận IgA hoặc bệnh Berger.
• Viêm thận liên quan đến bệnh lupus.
• Nhiễm trùng do vi khuẩn thường gây ra nhiễm trùng họng và da, chẳng hạn như vi khuẩn liên cầu hoặc tụ cầu.

2. Đối tượng nguy cơ cao mắc bệnh

Đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh viêm cầu thận bao gồm: (2)

• Tiền sử cá nhân hoặc gia đình mắc bệnh thận.
• Tiếp xúc với các chất độc cụ thể.
• Đang mắc một số bệnh nhiễm trùng do virus (như liên cầu khuẩn) hoặc nhiễm trùng do vi khuẩn (viêm nội tâm mạc do vi khuẩn).
• Đang mắc bệnh tự miễn.

3. Triệu chứng bệnh

Những người bị viêm cầu thận thường không gặp bất kỳ triệu chứng nào cho đến khi bệnh trở nặng. Nhưng các triệu chứng có thể bao gồm:

• Máu trong nước tiểu.
• Buồn nôn.
• Phát ban.
• Khó thở.
• Đau ở khớp hoặc bụng.
• Đi tiểu ít hơn.
• Sưng ở chân hoặc mặt.
• Nước tiểu có bọt.
• Huyết áp cao.
• Chán ăn.

Viêm cầu thận có chữa khỏi được không?

Viêm cầu thận có thể chữa được không còn phụ thuộc phương pháp điều trị phù hợp với từng nguyên nhân, bao gồm: liệu pháp miễn dịch, lọc máu, thay thế huyết tương, thay đổi chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt, thuốc… Tùy thuộc vào loại viêm cầu thận, nguyên nhân, mức độ tổn thương,… bác sĩ sẽ có lựa chọn điều trị phù hợp.

Một số trường hợp viêm cầu thận nhẹ, do vi khuẩn có thể tự hồi phục mà không cần điều trị. Nhưng đa phần các trường hợp viêm cầu thận đều cần can thiệp y tế để điều trị, tránh gây biến chứng vì những tổn thương không thể phục hồi ở thận.

Cách điều trị viêm cầu thận mang lại hiệu quả cao

Cách điều trị viêm cầu thận hiện mang lại hiệu quả cao nhằm mục tiêu điều trị khắc phục tình trạng viêm, giới hạn các tổn thương ở cầu thận và điều trị nguyên nhân gây bệnh.

1. Điều trị theo nguyên nhân gây bệnh

Nguyên nhân gây bệnh là một yếu tố quan trọng quyết định lựa chọn cách điều trị viêm cầu thận của bác sĩ. Một số phương pháp điều trị viêm cầu thận dựa trên nguyên nhân bao gồm:

• Thuốc kháng sinh: đối với các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn (ví dụ: viêm họng liên cầu khuẩn), thuốc kháng sinh thường được kê đơn để loại bỏ nhiễm trùng.
• Thuốc ức chế miễn dịch: các loại thuốc ức chế hệ thống miễn dịch, như corticosteroid, cyclophosphamide và azathioprine, thường được sử dụng để điều trị các tình trạng tự miễn như lupus và bệnh thận IgA và là phương án điều trị đầu tiên đối với bệnh viêm cầu thận tiến triển nhanh (RPGN).
• Lọc huyết tương: loại bỏ các kháng thể có hại trong máu, có thể hiệu quả trong một số trường hợp viêm cầu thận qua trung gian miễn dịch, thường dùng trong điều trị viêm cầu thận tiến triển nhanh.
• Điều trị các bệnh hệ thống đóng vai trò nguyên nhân: nếu viêm cầu thận là biến chứng của một bệnh khác (ví dụ: tiểu đường, huyết áp cao), thì trọng tâm chính là kiểm soát tình trạng đó. Điều này có thể liên quan đến thuốc, thay đổi lối sống hoặc điều chỉnh chế độ ăn uống.

2. Điều trị bằng thuốc theo triệu chứng

Điều trị viêm cầu thận bằng thuốc thường áp dụng cho các trường hợp viêm cầu thận mạn tính và điều trị ức chế miễn dịch ban đầu đối với viêm cầu thận tiến triển nhanh. Các loại thuốc dùng để điều trị viêm cầu thận mãn tính bao gồm thuốc ức chế men chuyển angiotensin (ACEI), thuốc ức chế thụ thể angiotensin II (ARB), thuốc lợi tiểu, thuốc chẹn kênh canxi, thuốc chẹn beta-adrenergic và chất chủ vận alpha-adrenergic.

Furosemide (Lasix) là thuốc lợi tiểu quai được chỉ định cho các trường hợp bị viêm cầu thận cấp tính bị phù nề. Thuốc này có tác dụng hạ huyết áp bằng cách tăng bài tiết muối, nước, thông qua việc can thiệp vào hệ thống đồng vận chuyển liên kết với clorua trong nhánh lên của Henle.

3. Điều trị biến chứng

Dựa trên mức độ nguy hiểm và mức độ tổn thương thận, bác sĩ sẽ có lựa chọn điều trị phù hợp, thông thường đây sẽ là cách điều trị biến chứng của viêm cầu thận. Ví dụ, suy thận cấp nặng cần được điều trị bằng lọc máu. Các liệu pháp hữu ích khác như thay thế huyết tương cũng được áp dụng. (3)

3.1 Lọc máu (chạy thận nhân tạo)

Lọc máu hay chạy thận nhân tạo là cách điều trị suy thận cấp. Được dùng cho các trường hợp sau:

• Suy thận cấp nặng được điều trị bằng lọc máu. Lọc máu sử dụng một thiết bị hoạt động giống như một quả thận nhân tạo bên ngoài để lọc máu. Bệnh thận giai đoạn cuối là bệnh thận mãn tính có thể được điều trị bằng lọc thận thường xuyên hoặc ghép thận.
• Viêm cầu thận tiến triển nhanh, lọc máu được xem là cách cấp cứu người bệnh trong tình trạng nguy kịch, thận suy giảm chức năng đột ngột. Điều trị viêm cầu thận tiến triển nhanh bao gồm:
  • Chạy thận nhân tạo: là máu của người bệnh sẽ được bơm qua máy thẩm tách, trong đó có màng bán thấm giúp loại bỏ lượng dịch dư thừa và các chất thải ra khỏi máu. Chạy thận nhân tạo thường được thực hiện tại cơ sở y tế, đây là phương pháp điều trị xâm lấn, nguy cơ biến chứng cao và cần được thực hiện đúng quy trình kỹ thuật.
  • Lọc màng bụng: là sử dụng phúc mạc của người bệnh làm màng lọc. Một ống thông được phẫu thuật đặt vào bụng và dịch lọc được truyền qua ống thông vào màng bụng. Các chất thải trong máu khuếch tán qua phúc mạc vào dịch lọc, sau đó được dẫn lưu ra ngoài. Lọc màng bụng có thể được thực hiện liên tục hoặc không liên tục.

Mục đích trong chạy thận nhân tạo là hỗ trợ:

• Loại bỏ các chất thải và dịch dư thừa ra khỏi máu, có thể giúp ngăn ngừa các biến chứng như quá tải dịch, mất cân bằng điện giải và urê huyết.
• Duy trì huyết áp trong phạm vi bình thường.
• Bảo vệ chức năng thận càng nhiều càng tốt, mặc dù viêm cầu thận tiến triển nhanh (RPGN) thường là tình trạng tiến triển nhanh và có thể dẫn đến suy thận.

3.2 Thay thế huyết tương

Thay huyết tương (TPE), còn được gọi là phương pháp lọc huyết tương, loại bỏ và thay thế huyết tương của người bệnh. TPE được sử dụng trong điều trị các bệnh tự miễn khác nhau. Chính vì vậy, phương pháp thay huyết tương thường được sử dụng trong điều trị viêm cầu thận tiến triển nhanh (RPGN).

Trong hơn 40 năm qua, y học đã ứng dụng rất thành công liệu pháp này trong điều trị RPGN. Cơ chế hoạt động của thay huyết tương trong điều trị viêm cầu thận là loại bỏ nhanh chóng các yếu tố gây bệnh, có tầm quan trọng trong điều trị bệnh màng đáy cầu thận, viêm mạch liên quan đến kháng thể kháng tương bào bạch cầu trung tính và viêm cầu thận liềm qua trung gian phức hợp miễn dịch.

Hiệu quả của thay huyết tương dường như phụ thuộc vào loại và thời gian viêm cầu thận tiến triển. Người bệnh viêm cầu thận trong trường hợp bị xuất huyết phổi cần trao đổi huyết tương để giảm bớt các triệu chứng và nâng cao cơ hội sống sót.

3.3 Xây dựng chế độ dinh dưỡng & lối sống

Việc xây dựng chế độ dinh dưỡng lành mạnh và lối sống khoa học có tác dụng hỗ trợ điều trị, phục hồi chức năng cầu thận sau viêm. Trong một số trường hợp viêm cầu thận nhẹ, có nguyên nhân do vi khuẩn, việc thay đổi chế độ dinh dưỡng và lối sống tạo điều kiện cho quá trình chữa lành các tế bào cầu thận diễn ra nhanh chóng và thuận lợi hơn.

Các lưu ý về xây dựng chế độ dinh dưỡng bao gồm:

• Ăn ít muối (natri), việc kiểm soát tốt lượng muối tiêu thụ giúp làm giảm gánh nặng cho bộ lọc hiện đang bị viêm ở cầu thận.
• Hạn chế tiêu thụ đạm động vật, việc tiêu thụ nhiều đạm động vật, các loại thịt đỏ trong khi đang bị viêm cầu thận tạo áp lực lên hệ thống lọc ở cầu thận khiến việc kiểm soát huyết áp khó khăn hơn.
• Thêm các loại trái cây yêu thích vào chế độ ăn thường ngày, miễn là chúng không chứa quá nhiều kali. Đồng thời bổ sung thêm các loại rau xanh vào chế độ ăn để cân bằng dinh dưỡng.
• Kiểm soát lượng dịch nhập vào cơ thể.

Trong sinh hoạt, người bệnh viêm cầu thận chú ý không nên làm việc quá sức. Tăng cường các hoạt động thể chất phù hợp để nâng cao sức khỏe tổng thể. Đồng thời, nên tránh xa rượu bia, thuốc lá, chất kích thích trong suốt quá trình điều trị, nghỉ ngơi nhiều hơn để thận được phục hồi nhanh hơn.

Gợi ý: Viêm cầu thận nên ăn gì hỗ trợ quá trình điều trị bệnh hiệu quả nhất?

3.4 Theo dõi, kiểm tra định kì

Theo dõi, kiểm tra định kỳ giúp bác sĩ biết được quá trình phục hồi của cầu thận và mức độ đáp ứng điều trị của người bệnh. Đồng thời, việc kiểm tra sức khỏe thường xuyên cũng giúp phát hiện sớm các biến chứng, nguy cơ tái phát viêm cầu thận sau điều trị.

Cần lưu ý điều gì trong quá trình điều trị viêm cầu thận?

Trong quá trình điều trị viêm cầu thận, cần lưu ý một số điều sau đây để đẩy nhanh quá trình hồi phục:

• Dùng thuốc theo chỉ định, hướng dẫn của bác sĩ, dùng đúng liều lượng vào đúng thời điểm.
• Theo dõi tác dụng phụ của thuốc và báo cáo kịp thời bất kỳ triệu chứng hay lo ngại nào cho bác sĩ.
• Tái khám định kỳ theo lịch để bác sĩ theo dõi mức độ hồi phục, đáp ứng điều trị và cân nhắc điều trị phù hợp.
• Chuẩn bị tâm lý về việc sẽ làm xét nghiệm máu thường xuyên, xét nghiệm nước tiểu và các xét nghiệm chẩn đoán khác để đánh giá chức năng thận, tìm nguyên nhân và theo dõi các biến chứng trong suốt quá trình điều trị.
• Thực hiện chế độ ăn uống theo khuyến nghị của bác sĩ, có thể bao gồm hạn chế lượng natri, protein hoặc kali.
• Nếu có yêu cầu về việc kiểm soát lượng dịch nhập vào cơ thể, người bệnh cần tuân thủ. Nếu bác sĩ không yêu cầu, người bệnh nên uống đủ nước mỗi ngày.
• Tập thể dục, thể thao, tham khảo ý kiến của bác sĩ điều trị để lựa chọn bài tập phù hợp.
• Kiểm soát cân nặng, huyết áp và đường huyết.
• Tránh hút thuốc, uống quá nhiều rượu và tiếp xúc với chất độc.

Xem thêm: Viêm cầu thận có gây vô sinh không?

Những yếu tố ảnh hưởng đến quá trình điều trị bệnh

Những yếu tố ảnh hưởng đến quá trình điều trị bệnh viêm cầu thận bao gồm:

• Nguyên nhân gây bệnh: viêm cầu thận có nguyên nhân do vi khuẩn thường đáp ứng điều trị tốt hơn so với viêm cầu thận do bệnh hoặc có nguyên nhân tiềm ẩn khác.
• Loại viêm cầu thận mà người bệnh mắc phải: viêm cầu thận cấp và mạn tính ít nguy hiểm hơn so với viêm cầu thận tiến triển nhanh.
• Các biến chứng mắc phải do viêm cầu thận: cũng ảnh hưởng đến kết quả điều trị bệnh. Nếu người bệnh mắc các biến chứng như huyết áp cao, thiếu máu hoặc quá tải dịch có thể ảnh hưởng đến quá trình điều trị và tiên lượng chung.
• Lựa chọn điều trị có ảnh hưởng đến kết quả và thời gian hồi phục của người bệnh viêm cầu thận. Áp dụng các phương pháp như liệu pháp thay thế huyết tương, chạy thận nhân tạo,… cần thời gian điều trị lâu hơn và tiên lượng điều trị phức tạp hơn.
• Mức độ đáp ứng điều trị: người trẻ bị mắc viêm cầu thận có mức độ đáp ứng điều trị tốt hơn người già.
• Sức khỏe tổng thể của người bệnh: cũng ảnh hưởng đến kết quả điều trị, người có sức khỏe tốt thường phục hồi nhanh chóng hơn, dễ lấy lại hoàn toàn chức năng cầu thận sau viêm hơn so với người sức khỏe yếu, có nhiều bệnh nền.

Hướng dẫn chăm sóc và phòng ngừa trong và sau điều trị

Dưới đây là một số hướng dẫn chung trong chăm sóc người bệnh viêm cầu thận trong và sau điều trị. Tùy thuộc vào trường trường hợp cụ thể, bác sĩ có thể có các chỉ định, yêu cầu chăm sóc riêng biệt:

• Tuân thủ các chỉ định của bác sĩ về thời gian dùng thuốc, liều dùng và theo dõi quá trình hồi phục của người bệnh. Báo ngay cho bác sĩ nếu có bất kỳ triệu chứng bất thường nào.
• Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh: giảm muối, giảm đạm và kiểm soát dịch nhập vào cơ thể.
• Tham gia các hoạt động thể chất, tập luyện các bài tập phù hợp nếu được bác sĩ cho phép.
• Tái khám định kỳ theo lịch hẹn.
• Kiểm soát cân nặng, căng thẳng, giữ ổn định mức đường huyết và huyết áp.

Liên quan phòng ngừa bệnh viêm cầu thận, hiện vẫn chưa có biện pháp nào có thể phòng ngừa hoàn toàn viêm cầu thận, vì không phải nguyên nhân gây bệnh nào cũng có thể phòng ngừa được. Sau đây là một số biện pháp giúp giảm nguy cơ bị viêm cầu thận:

• Chế độ ăn uống lành mạnh và thực phẩm chưa qua chế biến.
• Kiểm soát huyết áp cao bằng chế độ ăn ít muối, tập thể dục và dùng thuốc.
• Kiểm soát bệnh tiểu đường.
• Ngăn ngừa nhiễm trùng bằng cách thực hành vệ sinh tốt và quan hệ tình dục an toàn.
• Đến gặp bác sĩ ngay khi nhận thấy bất cứ triệu chứng nào hoặc nghi ngờ bị nhiễm trùng như viêm họng liên cầu khuẩn.
• Không tự ý sử dụng bất kỳ loại thuốc giảm đau không kê đơn (OTC) nào.

Điều trị viêm cầu thận ở đâu uy tín?

Điều trị viêm cầu thận uy tín ở khoa Nội thận – Lọc máu, Trung tâm Tiết niệu – Thận học – Nam khoa, PlinkCare TP.HCM và Đơn vị Nội thận – Lọc máu, Phòng khám Đa khoa Tâm Anh Quận 7. Tại đây, có đội ngũ bác sĩ là những chuyên gia hàng đầu trong khám và điều trị các bệnh về hệ thống tiết niệu, thận học, nam học. Điều trị bệnh viêm cầu thận cấp và mạn tính, viêm cầu thận tiến triển nhanh an toàn, hiệu quả bởi các bác sĩ giỏi chuyên môn và giàu kinh nghiệm, tận tâm khám và điều trị, giúp người bệnh nhanh chóng hồi phục chức năng thận.

Cùng với đội ngũ chuyên gia hàng đầu là sự trợ giúp của hệ thống trang thiết bị hiện đại, hỗ trợ chẩn đoán chính xác hơn, với:

• Hệ thống phẫu thuật nội soi 3D/4K ICG Rubina Karl Storz.
• Phòng mổ có hệ thống lọc khí HEPA, bọc chì, đạt tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế Thế Giới (WHO)
• Máy chụp CT, MRI 3T hiện đại bậc nhất.
• Được trang bị đầy đủ các loại máy lọc máy, đáp ứng điều trị ngay lập tức đối với các tình trạng viêm cầu thận tiến triển nhanh, viêm cầu thận cấp tính.

Như vậy, bài viết đã mang đến cho bạn những thông tin hữu ích về các phương pháp điều trị viêm cầu thận đang được áp dụng hiện nay. Có thể thấy, chữa viêm cầu thận không khó nhưng cần can thiệp điều trị kịp thời sẽ mang lại hiệu quả cao và khả năng phục hồi chức năng của cầu thận.