8 cách chữa viêm phế quản không dùng kháng sinh bạn cần tham khảo

Viêm phế quản là bệnh gì?

Trước khi tìm hiểu cách chữa viêm phế quản không dùng kháng sinh, chúng ta cần biết viêm phế quản là bệnh gì? Viêm phế quản là bệnh xảy ra khi có tình trạng viêm ở đường dẫn khí đi vào phổi. Khi đường hô hấp (khí quản, phế quản) bị kích ứng sẽ xảy ra tình trạng sưng, chứa đầy chất nhầy, khiến người bệnh bị ho.

Triệu chứng ho có thể kéo dài trong vài ngày cho đến vài tuần – đây là triệu chứng chính của viêm phế quản. Tác nhân phổ biến gây ra bệnh viêm phế quản cấp tính là virus. Khói, các chất kích thích khác có thể gây ra bệnh viêm phế quản cấp tính và viêm phế quản mạn tính.

Gợi ý cách chữa viêm phế quản không dùng kháng sinh

Chứng viêm phế quản cấp tính có thể tự khỏi khi tình trạng nhiễm trùng đã thuyên giảm. Tuy nhiên, chứng viêm phế quản mạn tính không thể chữa khỏi hoàn toàn và cần được quản lý, kiểm soát bệnh thông qua những phương pháp khác nhau, duy trì thời gian dài. Kết hợp với thay đổi lối sống khoa học hơn.

Một số cách cách chữa viêm phế quản không dùng kháng sinh mà người bệnh có thể tham khảo nhằm giúp giảm triệu chứng, kiểm soát bệnh tốt hơn bao gồm (Lưu ý, các thuốc trị viêm phế quản và các cách dưới đây chỉ mang tính tham khảo, người bệnh cần đi khám, dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, hoặc tham khảo ý kiến bác sĩ cho từng trường hợp cụ thể):

1. Sử dụng thuốc giảm đau, hạ sốt

Người bệnh viêm phế quản có thể dùng những loại thuốc không kê đơn như Acetaminophen, Aspirin, Ibuprofen để giúp làm giảm các triệu chứng như nhức đầu, sốt, đau nhức cơ thể. Lưu ý, không nên cho trẻ nhỏ dùng Aspirin trừ khi được bác sĩ chỉ định, do loại thuốc này tiềm ẩn nguy cơ dẫn đến hội chứng Reye. Người bị hen phế quản không nên dùng thuốc chống viêm không steroid, ví dụ như Ibuprofen, Aspirin,… Để nhận được lợi ích tối ưu, trước khi dùng thuốc giảm đau, hạ sốt, người bệnh nên tham khảo ý kiến của bác sĩ.

2. Sử dụng thuốc giảm ho, long đờm

Hai loại thuốc giảm ho, long đờm thường được dùng trên lâm sàng gồm có:

• Thuốc giảm ho giúp làm giảm tình trạng ho khan bằng cách ngăn chặn phản xạ ho.
• Sử dụng thuốc long đờm giúp làm loãng và tiết chất nhầy khi người bệnh gặp triệu chứng ho có đờm.

Trong trường hợp người bệnh ho khan nhiều, dẫn đến tình trạng mất ngủ có thể dùng một trong những loại thuốc giảm ho như: Terpin codein liều 15 – 30 mg/24 tiếng hoặc dùng thuốc Dextromethorphan liều 10 – 20 mg/24 tiếng (ở người lớn).

Trong trường hợp người bệnh ho có đờm: Dùng thuốc long đờm có Acetylcystein liều 200 mg x 3 gói/24 tiếng. Khuyến cáo, không nên dùng thuốc giảm ho khi người bệnh ho có đờm. Do niêm mạc của phế quản bị viêm sẽ tạo ra đờm ở lòng phế quản. Phản xạ ho có giúp người bệnh loại bỏ các chất nhầy ra khỏi đường hô hấp. Trước khi dùng thuốc giảm ho, long đờm, người bệnh nên tham khảo ý kiến của bác sĩ.

3. Thuốc giãn phế quản

Sử dụng thuốc giãn phế quản cũng là cách chữa viêm phế quản không dùng kháng sinh mà người bệnh có thể cân nhắc áp dụng. Việc dùng thuốc giãn phế quản nên tuân theo sự hướng dẫn của bác sĩ. Người bệnh viêm phế quản gặp tình trạng co thắt phế quản, xuất hiện triệu chứng thở khò khè có thể dùng:

• Thuốc giãn phế quản cường β2 dạng phun hít (Salbutamol và Terbutanyl).
• Khí dung Salbutamol với liều 5mg x 2 đến 4 nang/24 tiếng.
• Uống Salbutamol với liều 4mg x 2 đến 4 viên/24 tiếng.

4. Nghỉ ngơi đầy đủ

Một trong các triệu chứng chính của bệnh viêm phế quản là tình trạng mệt mỏi do nhiễm trùng và kèm theo chứng ho dai dẳng. Một vài nghiên cứu cho thấy, ngủ có thể giúp tăng cường hệ miễn dịch, hỗ trợ cơ thể hồi phục sau nhiễm trùng. Giấc ngủ hỗ trợ cơ thể sửa chữa các mô tổn thương, tái tạo mô mới, tạo ra năng lượng cũng như giải phóng những hormone quan trọng. Khuyến cáo, trẻ em nên ngủ khoảng 10 – 12 tiếng/ngày, người lớn nên ngủ 7 – 8 tiếng/ngày.

5. Uống đủ nước

Người bệnh viêm phế quản có thể gặp tình trạng mất nước do sốt, chảy nước mũi, thở nhanh, tiêu chảy, nôn mửa,… Mất nước có thể gây ra tình trạng lú lẫn, chóng mặt, nhức đầu, cảm thấy khó chịu ở cổ họng và miệng. Uống đủ nước có thể giúp người bị viêm phế tránh gặp tình trạng mất nước, làm ấm cổ họng, làm loãng đờm và chất nhầy mũi,…

Bên cạnh nước lọc, người bệnh viêm phế quản có thể dùng trà thảo mộc, nước canh, súp, cháo để bổ sung nước cho cơ thể. Người bị suy tim, suy thận có thể cần hạn chế việc dung nạp chất lỏng; ở trường hợp này, người bệnh cần tham khảo ý kiến của bác sĩ về các cách giúp bổ sung nước cho cơ thể.

6. Dùng máy tạo ẩm

Máy tạo ẩm giúp làm tăng độ ẩm trong phòng bằng cơ chế tạo ra hơi nước. Nhiệt độ thấp và độ ẩm thấp có mối liên hệ với sự gia tăng của các bệnh lý nhiễm trùng tại đường hô hấp. Độ ẩm thấp cũng có thể khiến cổ họng và đường mũi bị kích ứng, dẫn đến tình trạng khô da, ngứa mắt.

Hít không khí ấm và ẩm có thể giúp làm dịu cơn ho, làm loãng chất nhầy cũng như giúp chất nhầy dễ được tống ra khỏi đường thở. Thế nhưng độ ẩm quá cao có thể dẫn đến những vấn đề về hô hấp, làm bùng phát bệnh hen suyễn, dị ứng. Lưu ý, bạn cần đảm bảo vệ sinh máy tạo độ ẩm đúng cách, sạch sẽ sau mỗi vài ngày sử dụng, tiến hành thay bộ lọc theo thời gian khuyến cáo của nhà sản xuất để tránh tạo điều kiện cho vi khuẩn, vi sinh vật cư ngụ, phát triển.

7. Bỏ thuốc lá

Bỏ thuốc lá cũng là một cách chữa viêm phế quản không dùng kháng sinh. Hút thuốc lá là tác nhân hàng đầu dẫn đến chứng viêm phế quản mạn tính. Ngưng hút thuốc và tránh hít phải khói thuốc có thể giúp cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh. Việc hút thuốc lá khiến phế quản bị tổn thương, làm giảm khả năng bảo vệ cơ thể chống lại tình trạng nhiễm trùng. Hít khói thuốc lá có thể dẫn đến cơn ho dữ dội ở người bệnh viêm phế quản.

Giảm hoặc bỏ hoàn toàn việc hút thuốc lá sẽ giúp hạn chế tình trạng tổn thương tại ống phế quản, hỗ trợ vết thương lành nhanh hơn. Người bệnh bỏ hút thuốc có ít nguy cơ bị viêm phế quản cấp tính hơn trong tương lai.

8. Chế độ ăn uống khoa học

Để làm giảm bớt những triệu chứng viêm phế quản cũng như giúp kiểm soát tình trạng bệnh, người bệnh nên áp dụng chế độ dinh dưỡng khoa học, cân bằng, bao gồm các thực phẩm như: rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, cá, thịt gia cầm, thịt nạc, trứng, các loại hạt,… Chế độ ăn của người bệnh viêm phế quản cũng nên bao gồm những sản phẩm từ sữa không béo hoặc ít béo, hạn chế dùng thực phẩm chứa chất béo bão hòa, chứa nhiều đường, muối,… (1)

Khi nào nên dùng kháng sinh để điều trị viêm phế quản?

Chúng ta vừa tìm hiểu về các cách chữa viêm phế quản không dùng kháng sinh. Vậy khi nào nên sử dụng kháng sinh để chữa trị chứng viêm phế quản? Thuốc kháng sinh có thể được sử dụng để chữa trị chứng viêm phế quản do vi khuẩn gây ra, nhưng không phải lúc nào cũng cần thiết. Đa phần các trường hợp bị viêm phế quản cấp tính sẽ tự khỏi trong khoảng 1 – 2 tuần mà không cần tiến hành chữa trị. Người bệnh có thể bắt đầu cảm thấy khỏe hơn rõ rệt chỉ sau một vài ngày, thế nhưng triệu chứng ho khan có thể kéo dài khoảng 1 tháng. (2)

Ngay cả khi không tự khỏi thì bệnh viêm phế quản cũng thường do virus gây ra. Vì vậy, bác sĩ cần lấy mẫu chất nhầy (đờm) do người bệnh ho ra để chẩn đoán chính xác căn bệnh viêm phế quản đang mắc phải là do tác nhân vi khuẩn hay virus. Bác sĩ sẽ dựa vào màu sắc, hình dạng của mẫu đờm để xác định loại viêm phế quản.

Thông thường, bác sĩ chỉ định sử dụng kháng sinh để chữa trị chứng viêm phế quản khi: triệu chứng ho đã kéo dài hơn 7 ngày; người bệnh bị ho, khạc đờm mủ; người bị viêm phế quản mắc bệnh mạn tính nghiêm trọng như suy tim, ung thư.

Việc bác sĩ chọn dùng loại kháng sinh nào còn tùy vào mô hình vi khuẩn cũng như tình hình kháng thuốc ở địa phương. Những loại thuốc kháng sinh trị viêm phế quản thường được bác sĩ sử dụng bao gồm:

• Amoxicillin, Ampicillin với liều 3 gam/24 tiếng.
• Amoxicillin phối hợp với Axit clavulanic hoặc Ampicillin phối hợp với Sulbactam với liều 3 gam/24 tiếng.
• Cefuroxim với liều 1,5 gam/24 tiếng.
• Erythromycin với liều 1,5 gam/24 tiếng, dùng trong 7 ngày; Azithromycin với liều 500mg, dùng 1 lần/ngày, kéo dài trong 3 ngày. Lưu ý, tránh dùng nhóm thuốc này cùng với thuốc nhóm IMAO, thuốc giãn phế quản thuộc nhóm Xanthin.

Những cách phòng ngừa bệnh viêm phế quản

Bên cạnh việc tìm hiểu về các cách chữa viêm phế quản không dùng kháng sinh, chúng ta cần biết nên phòng ngừa căn bệnh này như thế nào. Cách tối ưu để giúp hạn chế nguy cơ mắc bệnh viêm phế quản là tránh để bản thân bị nhiễm bệnh do virus và tránh các tác nhân khác làm phổi bị kích ứng. Một số cách phòng ngừa bệnh viêm phế quản mà mỗi người có thể áp dụng gồm:

• Chủ động tiến hành tiêm ngừa bệnh cúm, ho gà, viêm phổi. Đặc biệt, người trên 65 tuổi phải quan tâm nhiều hơn đến việc tiêm ngừa bệnh viêm phổi.
• Thực hiện vệ sinh mũi, họng sạch sẽ mỗi ngày.
• Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước sạch hoặc dùng chất khử trùng tay có chứa cồn.
• Luyện tập thể thao, vận động thể chất để nâng cao sức khỏe tổng thể.
• Vệ sinh sạch sẽ không gian sống và nơi làm việc.
• Ngủ đủ giấc để giúp duy trì sức khỏe cho hệ thống miễn dịch, góp phần làm giảm nguy cơ bị bệnh.
• Tránh hút thuốc lá, khói thuốc.
• Trong trường hợp bạn bị hen suyễn, dị ứng thì hãy tránh tiếp xúc với mọi tác nhân có thể dẫn đến tình trạng dị ứng như vật nuôi, bụi, phấn hoa…
• Chữa trị tốt căn bệnh trào ngược dạ dày – thực quản.
• Khi thời tiết thay đổi thất thường, bạn cần áp dụng các cách giữ ấm cho cơ thể.
• Tránh tiếp xúc gần với người khác nếu họ hoặc bản thân bạn bị viêm phế quản. Điều này đặc biệt cần thiết vào các tháng mùa đông khi mọi người thường tập trung ở trong nhà.

Khi nào nên đến gặp bác sĩ?

Người bệnh viêm phế quản cần liên hệ với bác sĩ ngay khi cơn ho kéo dài hơn 3 tuần, xuất hiện chất nhầy màu xanh lá cây hoặc màu vàng khi ho, tình trạng ho khiến bạn không ngủ được vào ban đêm, ho ra máu,… Người bệnh cũng nên đi thăm khám khi bị khó thở, thở khò khè, sốt trên 38℃, xuất hiện chất lỏng có vị khó chịu trong miệng (có thể là trào ngược),…

Cơn ho có thể kéo dài trong nhiều tháng nếu bạn bị viêm phế quản mạn tính. Đôi khi các triệu chứng có thể trở nên nghiêm trọng hơn. Người bị viêm phế quản mạn tính vẫn có thể mắc chứng viêm phế quản cấp tính, điều này khiến tình trạng ho, xuất hiện đờm ngày càng nặng. Khi đó, người bệnh cần đến bệnh viện thăm khám để bác sĩ cân nhắc xem có cần dùng thuốc kháng sinh hay không.

Hệ thống PlinkCare, Phòng khám Đa khoa Tâm Anh Quận 7 là địa chỉ uy tín, chuyên thăm khám, chữa trị hiệu quả các bệnh lý tại đường hô hấp, bao gồm cả bệnh viêm phế quản cấp tính, viêm phế quản mạn tính. Thông qua quá trình thăm khám, bác sĩ có thể chỉ định cho người bệnh phương pháp điều trị phù hợp như các cách chữa viêm phế quản không dùng kháng sinh, áp dụng các liệu pháp chữa trị khoa học,…

Bệnh viện quy tụ đội ngũ bác sĩ nhiều năm kinh nghiệm, giỏi chuyên môn, chu đáo, tận tình, được trang bị nhiều máy móc tân tiến như: máy đo chức năng hô hấp KoKo 1000, máy đo đa ký hô hấp NOX A1, T3S, MRI 3 Testla, CT 768 lát cắt, CT 1975 lát cắt, hệ thống X-quang kỹ thuật số treo trần cao cấp GXR-52SD…

Để đặt lịch thăm khám, điều trị bệnh tại Hệ thống PlinkCare, Phòng khám Đa khoa Tâm Anh Quận 7, Quý khách vui lòng liên hệ:

Tóm lại, các cách chữa viêm phế quản không dùng kháng sinh có thể mang đến lợi ích cho người bị viêm phế quản. Tuy nhiên, người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ và tuân theo phác đồ điều trị đã được chỉ định để nhận được lợi ích tối ưu.