Block nhánh trái hoàn toàn là gì? Tiêu chuẩn chẩn đoán và điều trị

Block nhánh trái hoàn toàn là gì?

Block nhánh trái hoàn toàn là một khiếm khuyết được phát hiện trên điện tâm đồ (ECG) cho thấy sự bất thường trong hệ thống dẫn truyền của tim. Cụ thể, nhánh trái của tim chịu trách nhiệm dẫn truyền các xung điện đến tâm thất trái, tuy nhiên do một vài nguyên nhân dẫn đến sự chậm trễ hoặc tắc nghẽn hoàn toàn khiến các xung điện không được truyền qua nhánh trái. Đây là hiện tượng thường xảy ra với bệnh nhân suy tim và có nguy cơ dẫn đến tử vong.

Một vài thống kê cho thấy có khoảng 0,06% – 0,1% dân số Hoa Kỳ bị block nhánh, trong đó block nhánh trái thường xảy ra ở nam giới lớn tuổi và những người có một số bệnh tim tiềm ẩn. Khoảng 33% số người suy tim sẽ mắc phải tình trạng này. Đặc biệt, bệnh block nhánh trái hoàn toàn hầu như ít xảy ra với những người dưới 35 tuổi. (1)

Tỷ lệ bệnh nhân tiến triển sang block nhánh trái hoàn toàn

Một nghiên cứu của tác giả Ellie Senesael (2018) đã phân tích lâm sàng và điện tâm đồ để kết luận tỷ lệ tiến triển sang block nhánh trái hoàn toàn ở 321 bệnh nhân. Theo đó, kết quả cho thấy có khoảng 60% bệnh nhân block nhánh trái không hoàn toàn đã tiến triển thành block nhánh trái hoàn toàn, trong đó chủ yếu là những người lớn tuổi, có phân suất tống máu thất trái giảm thường xuyên hơn và thường có QRS khía/dính ở các chuyển đạo bên và chuyển đạo dưới. (2)

Triệu chứng block nhánh trái hoàn toàn

Ở người bình thường, block nhánh trái có thể không gây ra bất kỳ triệu chứng nào. Tuy nhiên ở những người bị suy tim hoặc mắc các bệnh lý về tim, đôi khi block nhánh trái hoàn toàn có thể gây ra một số triệu chứng như khó thở, đau ngực, đánh trống ngực, mệt mỏi và nghiêm trọng hơn là ngất xỉu hoặc cảm giác như sắp ngất xỉu.

Trong một số trường hợp rất hiếm, block nhánh trái hoàn toàn khiến các xung động từ các buồng trên của tim không kích hoạt các buồng dưới. Điều này có thể dẫn đến những cơn đau tim kéo dài.

Nguyên nhân block nhánh trái hoàn toàn

Cho đến nay, các chuyên gia vẫn không chắc chắn đâu là nguyên nhân chủ yếu gây ra hiện tượng block nhánh trái hoàn toàn, tuy nhiên block nhánh trái có thể được gây ra bởi các tổn thương ở tim, chẳng hạn như:

• Nhồi máu cơ tim;
• Suy tim, viêm cơ tim;
• Bệnh van tim;
• Huyết áp cao;
• Dị tật tim bẩm sinh.

Bệnh block nhánh trái hoàn toàn có nguy hiểm không?

Ở những người khoẻ mạnh và không có tiền sử bệnh tim, block nhánh trái hoàn toàn không gây ra bất kỳ nguy cơ cụ thể nào, mặc dù về lâu dài bệnh nhân có thể diễn tiến đến suy tim. Trong trường hợp bệnh nhân mới xuất hiện block nhánh trái hoàn toàn, có thể là biểu hiện của tình trạng nhồi máu cơ tim cấp.

Mặc khác, ở những người suy tim hoặc có tiền sử về các bệnh lý tim mạch khác, sự xuất hiện của block nhánh trái hoàn toàn thường là dấu hiệu bệnh diễn tiến nặng hơn, thậm chí tử vong. (3)

Tiêu chuẩn chẩn đoán block nhánh trái hoàn toàn

Các bác sĩ tim mạch có thể chẩn đoán tình trạng block nhánh trái hoàn toàn qua các thông tin về nhịp tim từ điện tâm đồ (ECG). Theo đó, bác sĩ sẽ tiến hành gắn các điện cực vào da ngực bệnh nhân. Sau đó bệnh nhân được chỉ định nằm yên trong khi máy tính ghi lại hình ảnh các xung điện truyền qua tim.

Khi được chẩn đoán bị block nhánh trái hoàn toàn, bệnh nhân sẽ được kiểm tra về các tình trạng sức khoẻ khác liên quan đến block nhánh trái. Một số bài kiểm tra sẽ được bác sĩ chỉ định như:

• Siêu âm tim để kiểm tra chức năng tim.
• Trắc nghiệm gắng sức hoặc chụp MSCT để tìm bệnh mạch vành.
• Đo huyết áp để tìm huyết áp cao hay thấp.
• Xét nghiệm máu để kiểm tra mức cholesterol.

Block nhánh trái hoàn toàn được điều trị như thế nào?

Ở những người trẻ và khỏe mạnh, block nhánh trái rất hiếm gặp. Tình trạng này dường như ít ảnh hưởng đến sức khoẻ nếu họ không có các vấn đề tiềm ẩn về tim nào khác, do đó những phương pháp điều trị có thể sẽ không cần thiết. Tuy nhiên, họ có thể cần dùng một số loại thuốc để kiểm soát các vấn đề khác như huyết áp cao hoặc các triệu chứng suy tim.

Ở những người lớn tuổi mắc bệnh động mạch vành, block nhánh trái hoàn toàn có thể làm tăng nguy cơ tử vong. Điều này đặc biệt đúng với những người bị suy tim. Theo đó, nếu bệnh nhân có các triệu chứng bất thường về dẫn truyền cùng với block nhánh trái, bác sĩ có thể đề nghị sử dụng máy điều hoà nhịp tim. Thiết bị này giúp giữ cho tim đập ở nhịp độ chính xác.

Mặt khác, những người bị suy tim và block nhánh trái có thể cần liệu pháp tái đồng bộ tim hoặc CRT. Đây là liệu pháp đồng bộ tái đồng bộ cơ tim bằng cách đưa thiết bị vào trong lồng ngực, hỗ trợ buồng tim co bóp một cách có tổ chức và hiệu quả hơn. CRT có thể cải thiện các triệu chứng khó thở và mệt mỏi đồng thời cải thiện khả năng sống sót cho bệnh nhân.

Biện pháp phòng ngừa tiến triển block nhánh trái hoàn toàn

Nhiều chuyên gia cho biết không có cách nào chắc chắn ngăn chặn được block nhánh trái hoàn toàn, thế nhưng chúng ta có thể làm giảm nguy cơ mắc block nhánh trái và các vấn đề về tim khác bằng các cách sau đây:

1. Áp dụng chế độ ăn lành mạnh cho tim

Một chế độ dinh dưỡng tốt sẽ giúp hạn chế đến mức tối thiểu những nguy cơ tiềm ẩn cho tim. Theo đó, một chế độ ăn uống lành mạnh cho tim được các chuyên gia khuyến khích bao gồm:

• Rau xanh;
• Trái cây;
• Quả hạch;
• Các loại ngũ cốc;
• Protein động vật nạc;
• Cá.

Các thực phẩm cần tránh bởi các tác động tiêu cực đến tim:

• Chất béo chuyển hóa;
• Chất béo bão hoà;
• Thịt đỏ (thịt bò, thịt lợn, thịt dê và thịt cừu);
• Thịt chế biến sẵn (xúc xích, thịt hộp, thịt nguội,…)
• Carbohydrate tinh chế (bánh mì trắng, bánh quy giòn, đồ ăn nhẹ có vị mặn, đồ nướng)
• Đồ uống có gas và đường (chẳng hạn như soda).

2. Tập luyện thể dục, thể thao điều độ

Việc tập luyện thể dục thể thao không chỉ giúp cơ thể trở nên hoạt bát, năng lượng hơn mà còn hỗ trợ phòng chống các biến chứng nguy hiểm của bệnh tim mạch, trong đó bao gồm cả block nhánh trái hoàn toàn.

Đối với những người mắc bệnh về tim mạch cần được bác sĩ tư vấn đề mức độ tập luyện và những bộ môn phù hợp. Một số bộ môn được xem là hữu ích cho sức khỏe tim mạch như chạy bộ, bơi lội, đạp xe,… giúp làm tăng nhịp tim, tăng mức tiêu thụ oxy, tăng cung lượng tim và huyết áp tâm thu. Đặc biệt, đi bộ được xem là môn thể thao thích hợp nhất bởi hình thức tập luyện đơn giản, dễ dàng và rất tốt cho sức khỏe.

3. Duy trì cân nặng khoẻ mạnh

Các chuyên gia về Tim mạch cho biết béo phì là tác nhân góp phần trực tiếp vào việc tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, bao gồm rối loạn lipid máu, tiểu đường loại 2, rối loạn giấc ngủ, block nhánh tim,…

Do đó, hãy giữ cân nặng cơ thể ở mức vừa phải, không thừa cân béo phì cũng như thiếu cân, suy dinh dưỡng bằng cách tập thể dục đều đặn và duy trì chế độ ăn uống lành mạnh.

4. Quản lý lượng cholesterol trong cơ thể

Số lượng cholesterol trong cơ thể rất quan trọng vì chúng giúp bạn biết nguy cơ mắc bệnh tim của mình. Khi lượng cholesterol trong máu quá nhiều có thể xâm nhập vào các thành động mạch làm hỏng tính toàn vẹn của chúng, đồng thời dẫn đến xơ vữa động mạch.

Cholesterol cao là một tình trạng phổ biến và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch. Chính vì thế để kiểm soát tình trạng này bạn có thể thay đổi các thói quen sống lành mạnh hơn, hạn chế hút thuốc, giữ cân nặng khoẻ mạnh và chăm chỉ luyện tập thể dục thể thao.

5. Kiểm soát huyết áp theo chỉ định của bác sĩ

Tăng huyết áp là một trong những nguyên nhân khiến nhiều người tăng nguy cơ bị đột quỵ, đau tim và các vấn đề khác có liên quan. Gần một nửa số người trưởng thành bị tăng huyết áp mà không nhận ra điều đó. Vì vậy, việc kiểm tra và theo dõi là rất quan trọng. Thay đổi chế độ ăn uống, tập luyện và dùng các loại thuốc bổ sung theo chỉ định của bác sĩ có thể giúp bạn duy trì huyết áp ở mức bình thường. Từ đó giảm nguy cơ dẫn đến các biến chứng nguy hiểm liên quan đến các bệnh lý về tim mạch.

6. Khám sức khỏe định kỳ

Khám sức khỏe định kỳ, đặc biệt là khám tim mạch tổng quát đóng vai trò quan trọng trong việc sớm phát hiện các bệnh lý về tim cũng như các dấu hiệu có nguy cơ tiến triển thành các bệnh lý tim mạch nguy hiểm. Từ đó các bác sĩ có thể đưa ra các phương pháp điều trị phù hợp, giúp cải thiện tình trạng bệnh và hạn chế các biến chứng.

Người bệnh block nhánh trái hoàn toàn khi nào nên gặp bác sĩ?

Hãy đến bệnh viện và gặp bác sĩ nếu có bất kỳ triệu chứng mới nào hoặc các triệu chứng của bạn có dấu hiệu trầm trọng hơn. Đau ngực, mệt mỏi, mất ý thức thoáng qua hoặc khó thở là những “tín hiệu” cho thấy bạn nên đến gặp bác sĩ càng sớm càng tốt để được can thiệp kịp thời, hạn chế nguy cơ dẫn đến các biến chứng.

Trung tâm Tim Mạch – Hệ thống PlinkCare là đơn vị hàng đầu trong việc thăm khám và điều trị hàng trăm trường hợp bệnh lý tim mạch, mạch máu và lồng ngực cho trẻ em và người lớn, với những ưu điểm vượt trội như:

• Quy tụ đội ngũ bác sĩ, chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực Tim mạch tại Việt Nam;
• Hệ thống trang thiết bị hiện đại được nhập khẩu trực tiếp từ các nước châu Âu giúp hỗ trợ tốt nhất quá trình thăm khám và điều trị;
• Phòng khám và phòng mổ luôn đầy đủ tiện nghi, đảm bảo an toàn, vô khuẩn, vô trùng;
• Nằm trong bệnh viện Đa khoa nên bệnh nhân có thể nhận được sự hỗ trợ nhanh chóng từ các liên chuyên khoa, giúp việc điều trị đạt kết quả tốt nhất;
• Trung tâm triển khai các gói khám tầm soát tim mạch từ cơ bản đến nâng cao cho người lớn và trẻ em;
• Các thủ tục thăm khám đơn giản, nhanh chóng và tiện lợi cho bệnh nhân.

Để đặt lịch khám và nhận tư vấn từ các chuyên gia Tim mạch tại Hệ thống PlinkCare, bạn có thể liên hệ theo thông tin:

Tóm lại, với những người khoẻ mạnh và không có bệnh lý tiềm ẩn, block nhánh trái hoàn toàn không ảnh hưởng đến sức khoẻ tổng thể của họ. Tuy nhiên với những người trên 65 tuổi mắc bệnh tim hoặc các rối loạn tim mạch khác, block nhánh trái hoàn toàn có thể trở nên nghiêm trọng, thậm chí dẫn đến tử vong nếu không được điều trị kịp thời. Chính vì thế, việc thăm khám sức khỏe định kỳ là rất quan trọng giúp phát hiện và điều trị sớm block nhánh trái ở những người suy tim hoặc có các vấn đề liên quan đến tim mạch.