Áp xe rò luân nhĩ: Nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán và phòng ngừa

Áp xe rò luân nhĩ là gì?

Áp xe rò luân nhĩ là tình trạng mủ hình thành và tụ lại trong mô của tai ngoài, thường là do nhiễm trùng. Rò luân nhĩ là một hiện tượng xuất hiện khi con người vừa sinh ra. Đây là dị tật bẩm sinh khi có một cái lỗ rò nhỏ ở vành tai.

Đa số trường hợp áp xe rò luân nhĩ không quá nghiêm trọng. Hiện nay, tỉ lệ người mắc phải dị tật bẩm sinh này không quá nhiều nhưng cũng không phải hiếm gặp. Nhiều nguyên nhân dẫn đến lỗ rò, có thể do biến đổi gen hoặc yếu tố di truyền.

Nhiều người thường nhầm lẫn rò luân nhĩ là một bệnh lý. Tuy nhiên, đây chỉ là một dạng dị tật nên không có hại cho sức khỏe con người nếu lỗ rò không có dấu hiệu nào đáng chú ý. Trong nhiều trường hợp, người ta vẫn chung sống với lỗ rò luân nhĩ suốt đời mà không gặp phải rắc rối nào.

Tuy nhiên, khi lỗ rò luân nhĩ bị áp xe chính là dấu hiệu cảnh báo chúng không còn vô hại như trước. Bởi nếu không được vệ sinh đúng cách, cơ thể sẽ phản ứng tại lỗ rò và phát tán thành nhiều bệnh lý nghiêm trọng như viêm lỗ rò luân nhĩ, lỗ rò bị chảy mủ, lỗ rò luân nhĩ bị hôi,…

Áp xe lỗ rò hình thành do thói quen đưa tay lên gãi, nặn dịch không đúng cách dẫn đến sưng tấy, viêm nhiễm, tạo thành áp xe lỗ rò luân nhĩ quanh vành tai. Khi ấy, bạn cần được khám tại chuyên khoa Tai Mũi Họng để phòng ngừa biến chứng nguy hiểm, không chỉ ảnh hưởng đến thính giác và cả tim mạch, thận,… Từ đó, áp xe rò luân nhĩ trở thành một bệnh lý chứ không còn là dị tật bẩm sinh thông thường.

Triệu chứng bệnh áp xe rò luân nhĩ

Rò luân nhĩ nằm gần phía trước vành tai, có khi chúng nằm dọc rìa trên gờ luân, bình tai hoặc trụ gờ luân. Khi nặn lỗ rò luân nhĩ sẽ chảy ra chất bã trắng đục nên nhiều người cứ tưởng đó là mụn trứng cá.

Áp xe rò luân nhĩ sẽ có các dấu hiệu như sau:

• Rò luân nhĩ có mùi hôi, chảy mủ, có dịch màu trắng đục chảy ra.
• Lỗ rò luân nhĩ có nang to phình ra bất thường kèm theo triệu chứng đau nhức, nóng đỏ, sưng tấy gây khó chịu.
• Nhiều người sẽ cảm thấy bị ù tai.
• Vùng da phía ngoài có vết sưng kèm theo triệu chứng ngứa ngáy.

Nguyên nhân bị áp xe rò luân nhĩ

Tại Việt Nam, áp xe rò luân nhĩ là bệnh lý chưa được quan tâm đúng mức. Nhiều người quan niệm bệnh này khá đơn giản, chỉ cần vệ sinh sạch sẽ là ổn. Tuy nhiên, nguyên nhân dẫn đến bị áp xe lỗ rò luân nhĩ là do chủ quan khiến bệnh ngày càng thêm nặng gây lỗ rò bị nhiễm trùng.

Khi nhiễm trùng lỗ rò, nhiều người sẽ bị sốt, đau, sưng tạo thành áp xe ngay lỗ rò hoặc lan ra các vị trí nằm sau tai. Vì vậy, dù bệnh không gây nguy hiểm nhưng cần vệ sinh đúng cách, không chủ quan để bệnh tái phát ngày một nặng hơn. (1)

Chẩn đoán bệnh áp xe rò luân nhĩ

Khi có các triệu chứng, dấu hiệu bị áp xe rò luân nhĩ, người bệnh có thể đến khám tại chuyên khoa Tai Mũi Họng để được bác sĩ đánh giá, chẩn đoán và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp.

Thông thương, bác sĩ sẽ khám lâm sàng để chẩn đoán cũng như dựa vào tình trạng cụ thể mà người bệnh đang mắc phải.

Điều trị áp xe rò luân nhĩ tai

1. Điều trị nội khoa

Khi bị áp xe rò luân nhĩ, người bệnh có thể điều trị nội khoa bằng thuốc kháng sinh kết hợp chườm ấm.

Khi mới bị áp xe và phát hiện kịp thời, người bệnh có tình trạng sưng nhưng không quá to, bác sĩ có thể đưa ra phác đồ điều trị bằng cách kê đơn thuốc kháng sinh kết hợp với chườm ấm tại nhà. Khi sử dụng thuốc kháng sinh, phải tuân theo chỉ định của bác sĩ, tuyệt đối không được tăng giảm liều lượng để tránh những hệ lụy không mong muốn.

Ngoài ra, bác sĩ sẽ hướng dẫn người bệnh chườm ấm lên vùng bị sưng viêm. Điều trị nội khoa bằng cách uống thuốc kháng sinh kết hợp chườm ấm giúp người bệnh dễ chịu, thoải mái hơn khi ổ áp xe chưa quá nghiêm trọng và có thể nhanh chóng hồi phục khi được phát hiện kịp thời.

2. Chọc hút dịch ổ áp xe

Phương pháp chọc hút ổ dịch áp xe được bác sĩ chỉ định khi người bệnh đã điều trị nội khoa, uống thuốc kháng sinh nhưng ổ áp xe không thuyên giảm, không tiêu biến. Bác sĩ bắt buộc phải chọc hút dịch ổ áp xe để ngăn vi khuẩn phát triển gây hại cho cơ thể.

Chọc hút dịch ổ áp xe được bác sĩ thực hiện bằng cách dùng kim nhọn chuyên dụng được vô trùng vô khuẩn kỹ càng, chọc vào ổ áp xe và hút dịch ra bên ngoài. Với những trường hợp người bệnh không đáp ứng với kim hút dịch, bác sĩ sẽ buộc dùng dao chuyên dụng để rạch mủ.

3. Phẫu thuật lấy đường rò luân nhĩ

Áp xe rò luân nhĩ nếu tái đi tái lại nhiều lần hoặc ổ viêm trong tình trạng nghiêm trọng, có nguy cơ ảnh hưởng đến các bộ phận khác trên cơ thể, bác sĩ buộc phải chỉ định phẫu thuật lấy đường rò luân nhĩ.

Việc tiến hành phẫu thuật chỉ được thực hiện khi người bệnh hết sưng viêm. Khi nhận thấy áp xe rò luân nhĩ tái phát nhiều lần, người bệnh cần gặp bác sĩ chuyên khoa Tai Mũi Họng để được phẫu thuật sớm, tránh viêm nhiễm kéo dài.

Thông thường, các bước phẫu thuật lấy đường rò luân nhĩ tiến hành như sau:

• Tư thế người bệnh: Nằm trên bàn mổ, đầu nghiêng về bên đối diện.
• Gây mê hoặc gây tê tại chỗ (bằng xylocain 2%).
• Dùng que thăm dò xác định hướng đường rò.
• Bơm xanh methylen vào đường rò hoặc không bơm tùy theo khả năng của phẫu thuật viên.
• Rạch da hình quả trám dọc ôm lấy miệng lỗ rò. Bóc tách đường rò theo chỉ thị màu của xanh methylen. Lấy toàn bộ đường rò.
• Khâu vết mổ và chỉnh hình sẹo xấu nếu có.
• Băng ép.

Phương pháp phẫu thuật áp xe rò luân nhĩ, thường người bệnh sẽ được xuất viện sau 3 ngày và 7 ngày vết thương sẽ lành hẳn. Đây được đánh giá chỉ là tiểu phẫu không quá phức tạp nên người bệnh yên tâm khi thực hiện.

Phương pháp phòng ngừa áp xe rò luân nhĩ tai

Nhiều người có thể chung sống cả đời với rò luân nhĩ mà không cần điều trị nếu được chăm sóc kĩ càng, tránh nhiễm khuẩn. Để phòng ngừa áp xe rò luân nhĩ tai, cần lưu ý những vấn đề sau:

• Vệ sinh sạch sẽ lỗ rò luân nhĩ bằng nước muối sinh lý.
• Tuyệt đối không nặn hay bóp lỗ rò, không dùng tăm bông ngoáy vào đường rò vì có thể đưa vi khuẩn vào, gây nhiễm khuẩn.
• Khi lỗ rò tiết dịch nhầy, chỉ nên dùng bông thấm nước muối vệ sinh tai nhẹ nhàng bên ngoài.
• Khi xuất hiện các dấu hiệu áp xe, viêm nhiễm như đau, ngứa, chảy dịch, có mùi hôi cần được gặp bác sĩ chuyên khoa Tai Mũi Họng để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Thắc mắc thường gặp

1. Áp xe rò luân nhĩ có nguy hiểm không?

Dị tật rò luân nhĩ sẽ không nguy hiểm nếu được chăm sóc, vệ sinh kĩ càng. Nhưng nếu lỗ rò bị viêm nhiễm sẽ hình thành áp xe rò luân nhĩ gây biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng đến các bộ phận khác trên cơ thể.

2. Áp xe rò luân nhĩ có chữa hết được không?

Áp xe rò luân nhĩ hoàn toàn có thể chữa khỏi bằng các phương pháp điều trị nội khoa, chọc hút dịch ổ áp xe hay phẫu thuật rò luân nhĩ.

3. Áp xe rò luân nhĩ tỷ lệ nữ mắc bệnh cao hơn nam?

Thông thường, áp xe rò luân nhĩ xuất hiện ở một bên tai hoặc cả hai bên được gọi là rò luân nhĩ 2 bên. Bệnh áp xe rò luân nhĩ thường có tỷ lệ nữ mắc bệnh cao hơn nam.

4. Khi nào thì gặp bác sĩ?

Mặc dù áp xe rò luân nhĩ chẳng quá nguy hiểm nhưng để lại biến chứng viêm nhiễm không nên xem thường. Vì vậy, người bệnh nếu xuất hiện các dấu hiệu chảy dịch có mùi hôi, đau nhức khó chịu cần gặp bác sĩ chuyên khoa Tai Mũi Họng để được khám và điều trị đúng hướng.

Ngoài ra, rò luân nhĩ còn liên quan đến nhiều dị tật bẩm sinh khác ở vùng Tai Mũi Họng nên nếu nghi ngờ bản thân có dấu hiệu viêm, cần đến ngay cơ sở uy tín như Trung tâm Tai Mũi Họng, PlinkCare TP.HCM để được kiểm tra.

Trung tâm Tai Mũi Họng, PlinkCare TP.HCM sở hữu đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao, nhiều năm kinh nghiệm cùng trang thiết bị hiện đại chuẩn quốc tế giúp bạn yên tâm khám lỗ rò luân nhĩ để ngăn ngừa nguy cơ biến chứng.

Thông tin về áp xe rò luân nhĩ giúp bạn yên tâm bệnh lý này có thể được điều trị dứt điểm thông qua các phương pháp y khoa hiện đại, tiên tiến. Bạn cần vệ sinh lỗ rò đúng cách để tránh nhiễm trùng, hạn chế những hệ lụy không mong muốn.