Viêm lợi trùm là gì? Nguyên nhân, ảnh hưởng và lưu ý gì?

Viêm lợi trùm là gì?

Viêm lợi trùm là tình trạng viêm do nhiễm trùng mô nướu xung quanh răng đang mọc hoặc mới mọc một phần. Bệnh có nhiều triệu chứng khác nhau, nếu không phát hiện từ giai đoạn sớm thì sẽ kéo dài quá trình điều trị, làm tình răng miệng phát triển phức tạp và ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống thường nhật.

Phân loại viêm lợi trùm

Viêm lợi trùm gồm 2 loại: viêm lợi trùm cấp tính và viêm lợi trùm mạn tính.

1. Viêm lợi trùm cấp tính

Viêm lợi trùm cấp tính diễn ra thời gian ngắn, là tình trạng viêm kèm theo một số biểu hiện bên ngoài như sốt, sưng hạch bạch huyết,…

2. Viêm lợi trùm mạn tính

Viêm lợi trùm mạn tính sẽ có biểu hiện kéo dài theo chu kỳ và thường tái phát nhiều lần: đau nhức chân răng, sốt, chảy máu, hơi thở có mùi,…

Dấu hiệu viêm lợi trùm

Dấu hiệu viêm lợi trùm cấp tính và mạn tính khác nhau. Các triệu chứng viêm lợi trùm cấp tính có thể bao gồm:

• Sốt.
• Đau răng dữ dội.
• Nướu đỏ và sưng.
• Xuất hiện mủ.
• Khó nuốt.
• Co cứng hàm.
• Sưng mặt.
• Nổi hạch bạch huyết vùng cổ.

Người bị viêm lợi trùm mạn tính có thể có các biểu hiện như:

• Đau nhức răng nhẹ.
• Hơi thở hôi.
• Giảm vị giác.

Đối tượng có nguy cơ bị viêm lợi trùm

Viêm lợi trùm thường xảy ra khi mọc răng khôn. Vi khuẩn sau đó tích tụ xung quanh mô mềm, gây viêm nhiễm. Các yếu tố sau có thể làm tăng nguy cơ viêm lợi trùm:

• Người trưởng thành từ 20 đến 29 tuổi.
• Chưa mọc răng khôn hoặc răng khôn mọc ngầm, mọc lệch, chỉ mọc một phần. (1)
• Thói quen vệ sinh răng miệng kém.
• Thường xuyên hút thuốc lá.
• Phát triển nang răng.
• Chịu nhiều áp lực, căng thẳng.
• Phụ nữ mang thai.

Các vị trí thường bị lợi trùm

Thông thường, bệnh viêm lợi trùm thường xuất hiện ở răng khôn hàm dưới, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe răng miệng và dễ phát sinh nhiều biến chứng nguy hiểm về sau. (2)

Viêm lợi trùm là do cung hàm bị thiếu chỗ, răng khôn mọc lệch không thoát khỏi ra được vạt nướu bao phủ bên trên, gây nhồi nhét và lắng đọng thức ăn, vi khuẩn, mảng bám, dẫn đến nhiễm trùng và sưng tấy.

Lợi trùm răng khôn (hay còn được gọi là răng số 8) là tình trạng răng khôn chỉ mọc một phần, phần còn lại thì bị nướu che phủ hoàn toàn. Phần nướu này sẽ giãn ra và bao phủ bề mặt răng, tạo thành vạt nướu bao quanh răng khiến thức ăn bị lọt vào trong, làm thức ăn thừa dễ dàng bị mắc kẹt và gây khó khăn trong quá trình vệ sinh răng. Ngoài ra, mảng bám, thức ăn thừa và sự tấn công của vi khuẩn sẽ thúc đẩy quá trình sản sinh axit, từ đó bào mòn men răng và làm chân răng yếu đi.

Triệu chứng phổ biến của viêm lợi trùm là ngứa, khó chịu, sưng nướu nhẹ và hôi miệng. Nếu không được điều trị kịp thời, người bệnh sẽ sốt cao, sưng tấy một bên mặt, mủ chảy vào khoang sâu khiến cơ hàm dưới co rút, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng.

Nguyên nhân viêm lợi trùm là gì?

Viêm lợi trùm thường phát triển ở người trưởng thành từ 20 tuổi trở lên, thường do răng khôn mọc lệch hoặc mọc ngầm. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến bệnh viêm lợi trùm:

1. Nhiễm vi khuẩn

Không vệ sinh răng miệng hàng ngày là nguyên nhân chính gây viêm lợi trùm. Vệ sinh răng miệng không đúng cách tạo điều kiện cho vi khuẩn tích tụ và bám vào nướu, gây nhiễm trùng. Tình trạng này thường xảy ra ở răng khôn, đặc biệt là trong quá trình răng mới mọc. Nếu tình trạng này kéo dài và không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến áp xe răng, làm cho người bệnh cực kỳ đau đớn.

2. Răng khôn mọc lệch

Trong quá trình mọc răng khôn, do không còn đủ chỗ khiến răng mọc lệch, ảnh hưởng đến sự phát triển của răng và gây viêm nướu.

3. Lợi trùm không tiêu biến khi răng mọc lên

Thông thường, nướu bao phủ răng thường tiêu biến trong quá trình mọc răng, tuy nhiên trong một số trường hợp, nướu không tiêu biến gây cản trở quá trình phát triển của răng. Khi những chiếc răng sắc nhọn mọc lên và cọ sát vào nướu, lâu dần có thể gây nhiễm trùng.

Biến chứng nguy hiểm khi viêm lợi trùm

Viêm lợi trùm không được điều trị từ giai đoạn sớm có thể dẫn đến những biến chứng như:

1. Viêm lợi trùm có mủ

Đây là một trong những biến chứng nặng thường xảy ra khi người bệnh không điều trị triệt để. Nướu tiết ra mủ có mùi hôi nồng nặc, gây ra nhiều khó khăn trong suốt quá trình điều trị.

2. Nhiễm trùng nướu

Đây là biến chứng thường gặp ở bệnh nhân viêm nướu. Nhiễm trùng nướu xảy ra khi bệnh nhân không điều trị khỏi hẳn, dẫn đến nướu bị tổn thương và không thể phục hồi hoàn toàn, tạo điều kiện thuận lợi để vi khuẩn xâm nhập vào nướu, gây nhiễm trùng. Nhiễm trùng nướu có thể dẫn đến các bệnh liên quan đến tim mạch và làm tăng nguy cơ đột quỵ về sau. (3)

3. Nguy cơ làm ảnh hưởng tới răng bên cạnh

Vi khuẩn có thể nhanh chóng lây lan từ vùng bị viêm sang các răng xung quanh. Điều này khiến chân răng khôn và các răng lân cận nhanh chóng yếu đi, khiến răng lung lay và thậm chí dẫn đến mất răng.

4. Ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe, giao tiếp hàng ngày

Người bệnh viêm lợi trùm sẽ phải chịu những cơn đau kéo dài, dẫn đến cảm giác khó chịu, mệt mỏi. Ngoài ra, việc ăn uống và giao tiếp trong sinh hoạt hàng ngày có thể trở nên khó khăn, dẫn đến rối loạn tiêu hóa.

Các biện pháp chẩn đoán viêm lợi trùm

Bác sĩ chuyên khoa Răng Hàm Mặt sẽ kết hợp một số kỹ thuật điều trị khác nhau tùy theo tình trạng viêm lợi trùm.

1. Thăm khám lâm sàng

• Kiểm tra nướu và đánh giá mức độ khỏe mạnh của mô nướu.
• Thăm khám, tìm hiểu thông tin bệnh sử. Nha sĩ sẽ đặt ra những câu hỏi liên quan đến căn bệnh này, chẳng hạn như chảy máu có thường xuyên xảy ra hay không và có gặp khó khi ăn uống không,…

2. Chẩn đoán hình ảnh

• Sau thăm khám lâm sàng, để chắc chắn hơn, bác sĩ sẽ tiến hành cho người bệnh chụp X-quang để xác định vị trí của răng ở vị trí viêm lợi trùm và chẩn đoán nguyên nhân cũng như mức độ tổn thương.
• Sau khi được chẩn đoán tình trạng cũng như mức độ viêm nướu, bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp điều trị triệt để và hiệu quả nhất cho người bệnh.

Cách điều trị viêm lợi trùm hiệu quả triệt để

Ngoài biện pháp vệ sinh răng miệng được khuyến nghị cho người bệnh viêm lợi trùm nhẹ bằng cách sử dụng dung dịch vô trùng (nước muối sinh lý, chlorhexidine, hydrogen peroxide) giúp làm sạch và loại bỏ mảng bám quanh nướu, còn có các phương pháp y khoa phổ biến trong điều trị viêm lợi trùm:

1. Thuốc giảm đau và kháng sinh

Bác sĩ thường tiêm thuốc gây tê cục bộ hoặc kê đơn thuốc giảm đau dạng bôi và đường uống (thuốc chống viêm không Steroid – NSAID) để kiểm soát cơn đau.

Thuốc kháng sinh được chỉ định cho bệnh nhân bị lợi trùm khi nghi ngờ nhiễm trùng có khả năng lây lan rộng.

2. Cắt lợi trùm

Sau khi kiểm tra và xác định mức độ, bác sĩ sẽ chụp X-quang trước khi cắt lợi trùm. Phương pháp này giúp điều trị tình trạng viêm lợi trùm hiệu quả, tuy nhiên vẫn có nguy cơ tái phát. Quá trình thực hiện như sau:

• Bước 1: Bác sĩ sẽ gây tê vùng nướu.
• Bước 2: Cắt bỏ phần nướu trùm lên răng khôn để răng có thể tiếp tục phát triển.
• Bước 3: Vệ sinh, khâu nướu và tiến hành cầm máu, tránh vi khuẩn xâm nhập và tiếp tục gây nhiễm trùng.

3. Nhổ răng khôn

Đây là một trong những cách điều trị viêm lợi trùm hiệu quả nhất. Nhổ răng khôn có thể giải quyết tình trạng tái phát nhiễm trùng gây ra nhiều vấn đề răng miệng khác.

Mẹo chữa viêm lợi trùm tại nhà

Để giảm bớt các triệu chứng viêm lợi trùm ở nhà, bạn có thể:

• Súc miệng bằng nước muối ấm 3 – 4 lần/ngày.
• Súc miệng bằng nước súc miệng kháng khuẩn không chứa cồn 2 lần/ngày.
• Thường xuyên vệ sinh răng miệng: đánh răng ít nhất hai lần một ngày và dùng chỉ nha khoa mỗi ngày một lần.
• Thay đổi chế độ ăn uống sao cho phù hợp. Ăn thực phẩm chứa nhiều chất xơ sẽ góp phần làm sạch mảng bám.
• Trà có tác dụng kháng viêm, diệt khuẩn, giảm thiểu viêm nhiễm, đau nhức.
• Hạn chế những thực phẩm nhiều đường như bánh quy, kẹo, nước ngọt,…
• Các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá,… gây ra nhiều tác hại cho sức khỏe răng miệng nói chung, vì vậy cần hạn chế tối đa.

Phòng ngừa bệnh lý viêm lợi trùm

Để phòng ngừa rủi ro viêm lợi trùm, ngoài việc thực hiện theo đúng theo khuyến nghị của nha sĩ, bạn cần kết hợp:

• Đánh răng 2 – 3 lần/ngày.
• Dùng chỉ nha khoa ít nhất mỗi ngày/lần.
• Sử dụng nước súc miệng kháng khuẩn 2 lần/ngày.
• Hãy đến gặp nha sĩ thường xuyên để kiểm tra tình trạng răng miệng và làm sạch nếu cần thiết, ít nhất 6 tháng/lần.

Đến với chuyên khoa Răng Hàm Mặt PlinkCare, khách hàng sẽ được trải nghiệm:

• Chuyên gia, bác sĩ và kỹ thuật viên được đào tạo chuyên sâu, chuyên nghiệp, tận tâm, chu đáo.
• Đội ngũ nhân viên chăm sóc khách hàng tư vấn và hỗ trợ nhiệt tình.
• Thủ tục đơn giản, nhanh chóng, thuận tiện, quy trình thăm khám hợp lý.
• Cơ sở vật chất toàn diện, máy móc cao cấp và phòng khám chuẩn 5 sao.

Viêm lợi trùm càng được phát hiện và điều trị sớm thì tỷ lệ hồi phục càng cao. Khi xuất hiện các dấu hiệu bị lợi trùm, bạn nên đến khám tại những bệnh viện uy tín, nơi có đội ngũ bác sĩ chuyên khoa Răng Hàm Mặt có nhiều chuyên môn và kinh nghiệm để giải quyết triệt để tình trạng lợi trùm lên răng, tránh để bệnh tiến triển nặng gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm.