Lang ben đỏ: Nguyên nhân, dấu hiệu, chẩn đoán, cách chữa trị

Lang ben đỏ là bệnh gì?

Lang ben đỏ là biểu hiện bệnh do nấm Pityrosporum orbiculare (nấm Malassezia furfur) gây ra, dẫn đến sự xuất hiện các dát, mảng màu hồng, đỏ trên da. Bệnh lang ben không gây đau và ít ngứa nhưng ảnh hưởng đến ngoại hình và tâm lý. Bệnh lang ben biểu hiện ra da gồm có các dạng: lang ben đỏ, lang ben trắng và lang ben màu cà phê sữa…

Dấu hiệu nhận biết lang ben đỏ

Các dấu hiệu nhận biết bị lang ben đỏ gồm có:

• Bề mặt da xuất hiện các mảng đỏ hoặc ban dát màu hồng.
• Tổn thương ban đầu có kích thước nhỏ, rải rác sau đó lan rộng và liên kết lại thành mảng lớn.
• Sang thương da có màu hồng nhạt đến đậm.
• Lang ben chỉ gây ngứa nhẹ khi cơ thể đổ mồ hôi.
• Bệnh xuất hiện mọi vị trí nhưng chủ yếu ở nửa trên phần trên ngực, vai và tại các vị trí tiết nhiều bã nhờn.
• Lang ben đỏ có bề mặt mịn, khi cạo tạo thành lớp phấn trắng mịn.

Nguyên nhân gây bệnh lang ben đỏ

Nguyên nhân trực tiếp gây bệnh lang ben đỏ do nấm Pityrosporum orbiculare gây ra. Loại nấm này là vi nấm thường trú trên da. Nấm Pityrosporum orbiculare phụ thuộc lipid (chất béo) nên phát triển mạnh và chuyển đổi từ tế bào nấm men thành dạng sợi nếu cơ thể tiết nhiều bã nhờn và xuất hiện biểu hiện lâm sàng của bệnh lang ben. Các điều kiện làm tăng nguy cơ mắc bệnh lang ben đỏ như:

1. Thời tiết ẩm nóng

Khi thời tiết nóng ẩm, da sẽ tiết ra nhiều mồ hôi và bã nhờn hơn bình thường để điều hòa thân nhiệt và làm mát cơ thể. Lúc này, tạo điều kiện cho nấm men hấp thu lipid, phát triển và biến đổi cấu trúc gây tổn thương da.

2. Mất cân bằng hormone

Mất cân bằng hormone ở nam và nữ có thể gây rối loạn tuyến bã nhờn và tăng nguy cơ nhiễm nấm da.

3. Rối loạn tuyến bã nhờn

Rối loạn tuyến bã nhờn khiến da bài tiết nhiều dầu thừa và tạo cơ hội cho các vi nấm phụ thuộc lipid phát triển. Tình trạng này thường xảy ra ở trẻ em, do tuyến bã nhờn phát triển chưa hoàn thiện.

4. Vệ sinh cơ thể kém

Đây là một trong các yếu tố tăng nguy cơ mắc bệnh lang ben đỏ. Khi không tắm rửa thường xuyên, da chết và bụi bẩn tích tụ lâu ngày trong nang lông thúc đẩy sự phát triển của vi nấm.

5. Suy giảm miễn dịch

Vi khuẩn và nấm men thường trú ngụ trên da và tồn tại với số lượng hạn chế nhờ sự kiểm soát của lợi khuẩn. Khi hệ miễn dịch suy yếu, lợi khuẩn giảm, vi nấm có cơ hội phát triển và gây tổn thương da. Do đó, người có hệ miễn dịch kém như trẻ em, tiểu đường, uống corticoid lâu ngày,… đều dễ mắc bệnh lang ben.

6. Các yếu tố khác

Ngoài ra, lang ben đỏ còn xuất phát từ các yếu tố khác như môi trường sống ô nhiễm, béo phì, uống bia rượu, sử dụng thuốc tránh thai trong thời gian dài,…

Một số hình ảnh của bệnh lang ben đỏ

Lang ben đỏ có nguy hiểm không?

Lang ben đỏ do vi nấm thường trú trên cơ thể gặp điều kiện thuận lợi sẽ tăng sinh số lượng từ đó gây viêm da, thay đổi màu sắc, ngứa da. Bệnh lang ben không ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe, chỉ ngứa nhẹ khi cơ thể tiết nhiều mô hôi nhưng ảnh hưởng thẩm mỹ của da, tác động đến ngoại hình và tâm lý.

Lang ben đỏ có chữa được không?

Lang ben đỏ là bệnh lành tính, có thể điều trị được bằng cách sử thuốc ở nhiều chế phẩm như sữa tắm, dầu gội, kem bôi ngoài da, thuốc uống,…

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Bệnh lang ben đỏ dễ lan rộng sang nhiều vùng khác trên cơ thể, gây ảnh hưởng thẩm mỹ và có thể xuất hiện do nguyên nhân từ một số bệnh lý của cơ thể (suy giảm miễn dịch, tiểu đường, tai biến do corticoid). Do đó, khi phát hiện cơ thể xuất hiện các biểu hiện lâm sàng của lang ben nên đến bệnh viện có chuyên khoa Da liễu – Thẩm mỹ Da để bác sĩ chẩn đoán và điều trị kịp thời giúp mau hồi phục.

Ngoài ra, trong quá trình điều trị nếu thấy ko thuyên giảm có thể đến gặp bác sĩ để được chỉ định phương pháp điều trị khác.

Bài viết liên quan: Lang ben trắng: Nguyên nhân, dấu hiệu

Chẩn đoán tình trạng lang ben đỏ như thế nào?

Các biểu hiện lâm sàng của lang ben đỏ có thể nhầm lẫn với một số bệnh khác. Do đó, trước khi can thiệp điều trị, bác sĩ sẽ thực hiện một số kỹ thuật chẩn đoán như: (1)

• Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ hỏi về các triệu chứng, thời gian xuất hiện, tiền sử bệnh,… để đánh giá tình trạng bệnh.
• Xét nghiệm: Các sang thương ở da được cạo một lớp mỏng và soi dưới kính hiển vi để xét nghiệm nấm.
• Ánh sáng đèn Wood: Loại đèn này sử dụng ánh sáng tia cực tím, đặt cách da 10 – 15 cm để soi đến các vùng da bị ảnh hưởng. Nếu người bệnh có lang ben đỏ vùng da được chiếu vào sẽ có màu vàng hoặc xanh lục.

Ngoài ra, lang ben đỏ sẽ được chẩn đoán phân biệt với bệnh giang mai giai đoạn 2, vảy phấn hồng Gibert và viêm da tiết bã.

Cách chữa lang ben đỏ hiệu quả

Các biện pháp chữa lang ben đỏ hiệu quả gồm có:

1. Sử dụng thuốc tây y

Thuốc Tây y có tác dụng kháng, tiêu diệt vi nấm và tổn thương trên da giúp nhanh chóng phục hồi. Một số loại thuốc điều trị lang ben phổ biến như:

1.1 Thuốc bôi

Các loại thuốc bôi như:

• Thuốc bôi chứa hoạt chất kháng nấm như Ketoconazole, Clotrimazole, Miconazole…thoa trên vùng da bệnh trong 02 – 04 tuần.
• Cũng có thể dùng dầu gội Ketoconazole 2% hoặc xà phòng Zinc pyrithione để tắm trong 5 phút rồi rửa sạch, thực hiện mỗi ngày 01 lần trong 07 ngày.
• Một số thuốc bôi khác như lưu huỳnh, benzoyl, salicylic acid,… không tác động đến vi nấm nhưng giúp kiểm soát tiết bã nhờn trên da. Từ đó, khiến vi nấm không được cung cấp nguồn lipid và giảm số lượng theo thời gian.

1.2 Thuốc uống

Trường hợp điều trị bằng thuốc bôi không hiệu quả, tái nhiễm nhiều lần và tổn thương lan rộng, bác sĩ sẽ chỉ định dùng thuốc uống. Trước khi uống bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra chức năng gan thận, mỡ máu… để xem người bệnh có đủ thích hợp dùng thuốc. Một số loại thuốc uống thường điều trị lang ben đỏ, bao gồm:

• Itraconazole uống 100mg x 2 lần/ngày hoặc 100mg/lần/ngày và dùng trong 07 – 14 ngày liên tục.
• Fluconazole liều 150 mg/lần/tuần và dùng trong 2 tuần.

Cải thiện về màu da sẽ ít thấy rõ ngay sau điều trị mặc dù vi nấm gây bệnh lang ben đã được loại trừ, da sẽ phục hồi dần về màu sắc ban đầu trong nhiều tuần hoặc nhiều tháng sau đó. Tuy nhiên bệnh chỉ giảm tạm thời và rất dễ tái phát với tỉ lệ khoảng 40 – 60% .

2. Hỗ trợ trị lang ben đỏ bằng thảo dược mẹo dân gian

Một số thảo dược có thể hỗ trợ điều trị lang ben đỏ nhưng cần thêm nghiên cứu để chứng minh, ví dụ như: Rau răm trị lang ben đỏ, Lá trầu không, Rượu nghệ, Chuối xanh…

Cách chữa lang ben đỏ từ thảo dược tự nhiên chỉ hỗ trợ điều trị chưa có nhiều nghiên cứu khoa học chứng minh. Do đó, người bệnh cần sử dụng thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ để phục hồi tổn thương da và ngăn tái nhiễm.

Bài viết liên quan: 2 cách trị lang ben an toàn hiệu quả được bác sĩ da liễu tin dùng

Biện pháp kiểm soát và phòng ngừa bệnh lang ben đỏ tái phát

Các biện pháp giúp kiểm soát và phòng ngừa bệnh lang ben đỏ tái phát, bao gồm:

• Giữ vệ sinh cơ thể là biện pháp giúp quá trình điều trị đạt được kết quả tốt và phòng ngừa tái phát. Theo đó, người bệnh cần tắm rửa sạch sẽ từ 1 – 2 lần/ngày để loại bỏ vi khuẩn, nấm, bụi bẩn, bã nhờn để hạn chế sự phát triển của nấm Malassezia.
• Không tiếp xúc trực tiếp và dùng chung vật dụng cá nhân với người khác. Ngoài ra, cần giặt giũ quần áo, mền, gối, khăn,… với xà phòng và phơi ở nơi có nhiều nắng để tiêu diệt bào tử vi nấm. Biện pháp này làm giảm nguy cơ nhiễm nấm cho những người xung quanh và hạn chế tái nhiễm.
• Để hạn chế bài tiết bã nhờn, người bệnh nên uống nhiều nước, tránh hoạt động ngoài trời khi thời tiết nóng ẩm, ăn nhiều rau xanh, trái cây. Ngoài ra, hạn chế các món ăn cay nóng, chứa nhiều chất ngọt, béo và các chế phẩm từ sữa.
• Trong quá trình điều trị bệnh lang ben, người bệnh nên hạn chế các hoạt động gây đổ nhiều mồ hôi.
• Trường hợp lang ben đỏ tái phát thường xuyên, người bệnh nên gặp bác sĩ để được điều trị và được hướng dẫn biện pháp phòng ngừa.

Câu hỏi liên quan về tình trạng lang ben đỏ

1. Lang ben đỏ có lây không?

Bệnh lang ben không phải bệnh lây, bệnh xảy ra khi vi nấm thường trú trên da tăng sinh và chuyển dạng sang thể hoạt động khi gặp điều kiện thuận lợi như da ẩm, tăng tiết bã nhờn, làn da bị tổn thương như chàm, viêm da mạn khác…

2. Lang ben đỏ có tái phát không?

Có. Bệnh lang ben rất dễ tái phát, có xu hướng mạn tính và thường gặp ở những người sống ở khu vực nhiệt đới, nóng ẩm, cơ địa suy giảm miễn dịch…

Chuyên khoa Da liễu – Thẩm mỹ Da, PlinkCare TP.HCM có các chuyên gia đầu ngành, bác sĩ giỏi, giàu kinh nghiệm trong điều trị các bệnh về ngoài da lang ben, viêm da cơ địa, viêm da tiết bã cùng nhiều phác đồ, kỹ thuật mới, máy móc nhập khẩu chính hãng từ các nước Âu – Mỹ mang lại kết quả điều trị hiệu quả.

Lang ben đỏ do sự phát triển quá mức của nấm trú ngụ ở da gây nên. Bệnh ít gây nguy hiểm, thường không triệu chứng hoặc chỉ ngứa râm ran khi cơ thể tiết mồ hôi, nhanh chóng lan rộng, đáp ứng điều trị tốt nhưng dễ tái phát. Do đó, khi phát hiện cơ thể có biển hiện lâm sàng của bệnh lang ben đỏ nên đến bệnh viện để bác sĩ chẩn, đoán điều trị giúp mau hồi phục.