Follitropin alfa là gì? Công dụng, liều dùng và các tác dụng phụ

Follitropin alfa là thuốc gì?

Loại thuốc này cũng được sử dụng để kích thích sản xuất tinh trùng trong trường hợp vô sinh ở nam giới.

Thành phần của thuốc Follitropin alfa

• Dung dịch tiêm đựng sẵn trong bút tiêm: 75IU/0,15mL; 150IU/0,3mL; 225IU/0,45mL; 300IU/0,50mL; 450IU/0,75mL và 900IU/1,5 mL.
• Bột pha tiêm kèm dung môi gồm lọ 77 µg, lọ 5,5 µg và lọ 33 µg.
• Dung dịch tiêm phối hợp follitropin alpha/lutropin alfa: 300IU/ 150IU, 900IU/450 IU

Dược học của Follitropin alfa

1. Dược lực học

Follitropin alfa là chế phẩm FSH có nguồn gốc từ DNA tái tổ hợp. FSH là cần thiết cho sự phát triển nang noãn bình thường, trưởng thành, sản xuất steroid sinh dục và quá trình tạo tinh trùng. Được sử dụng để điều trị vô sinh ở nữ giới, kích thích sự phát triển nang noãn ở những phụ nữ không bị suy buồng trứng nguyên phát và kích thích quá trình tạo ra tinh trùng ở nam giới bị suy sinh dục do giảm hormon hướng dục. [1]

2. Dược động học

2.1. Hấp thu

Follitropin alfa có bản chất là polypeptid nên thuốc bị phá hủy ở đường tiêu hóa, do đó phải dùng dưới dạng tiêm. Follitropin alfa hấp thu rất chậm, sau khi tiêm dưới da sinh khả dụng tuyệt đối khoảng 70-80%.

Thời gian đạt nồng độ tối đa trong máu sau khi tiêm dưới da ở những người phụ nữ khỏe mạnh là 8-16 giờ và 11-20 giờ ở nam giới.

2.2. Phân bố

Thuốc phân bố chủ yếu ở buồng trứng, một phần nhỏ vào các ống thận gần của vỏ thận.

2.3. Chuyển hóa

Sự chuyển hóa follitropin alpha chưa được xác định đầy đủ.

2.4. Thải trừ

Đường thải trừ là qua gan và thận.

Công dụng của thuốc Follitropin alfa

Follitropin alfa có tác dụng gì? Follitropin alfa là một loại hormone giống với hormone kích thích nang trứng (FSH) do tuyến yên sản xuất. FSH giúp phát triển trứng trong buồng trứng.

Thuốc Follitropin alfa được sử dụng như một loại thuốc hỗ trợ sinh sản để phát triển trứng ở những phụ nữ không thể mang thai do vấn đề rụng trứng. Ngoài ra, thuốc còn được sử dụng cho những trường hợp muốn mang thai bằng công nghệ hỗ trợ sinh sản (ART). ART sử dụng các thủ thuật như thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) hoặc chuyển phôi (ET).

Thuốc tiêm cũng được sử dụng như một loại thuốc hỗ trợ sinh sản để giúp nam giới có số lượng tinh trùng thấp sản xuất nhiều tinh trùng hơn. Cần thực hiện điều trị bằng gonadotropin màng đệm trước và trong khi khi điều trị bằng follitropin alfa. Việc điều trị  này sẽ giúp nâng lượng testosterone lên mức phù hợp.

Ở một số trường hợp có thể được bác sĩ điều trị bằng một loại hormone khác gọi là chất chủ vận hormone giải phóng gonadotropin (GnRHa) trước khi bắt đầu điều trị. GnRHa làm giảm lượng FSH được giải phóng từ tuyến yên. Điều này được thực hiện để bác sĩ có thể thay thế FSH của họ bằng follitropin alfa với lượng thích hợp mỗi ngày để đạt được khả năng sinh sản.

Tương tác thuốc

Chưa có nghiên cứu về một tương tác thuốc thuốc nào được tiến hành. Dó đó, trước khi sử dụng thuốc người dùng cần cho bác sĩ chuyên khoa biết có đang dùng bất cứ loại thuốc nào theo đơn hoặc không theo đơn nào khác không.

Tương tác khác

Khi sử dụng thuốc Follitropin alfa cần tránh sử dụng một số loại thuốc khác và không nên ăn một số thực phẩm gần thời gian dùng thuốc vì nó có thể xảy ra sự tương tác. Trong quá trình sử dụng cần phải tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa về việc sử dụng các loại thuốc khác cũng như uống rượu, hút thuốc và  chế độ dinh dưỡng…

Tác dụng phụ

1. Thường gặp

Tác dụng phụ thường gặp khi sử dụng thuốc Follitropin Alfa bao gồm:

• Đỏ, sưng hoặc bầm tím tại nơi tiêm,
• U nang buồng trứng,
• Đau đầu, mệt mỏi,
• Đau hoặc sưng vú,
• Nghẹt mũi, hắt hơi, đau xoang,
• Mụn trứng cá
• Buồn nôn. [2]

2. Nghiêm trọng

​​Tác dụng phụ nghiêm trọng khi sử dụng thuốc bao gồm:

• Nổi mề đay,
• Sưng mặt, môi, lưỡi hoặc cổ họng,
• Đầy hơi và đau dữ dội ở vùng bụng dưới,
• Buồn nôn và nôn mửa,
• Bệnh tiêu chảy
• Tăng cân nhanh chóng,
• Ít hoặc không đi tiểu,
• Đau họng, khó thở, ho có đờm lẫn máu,
• Đau vùng chậu dữ dội ở một bên,
• Viêm tuyến tiền liệt,
• Một khối u hoặc sưng ở tinh hoàn,
• Sốt kèm theo khó thở hoặc thở nhanh,
• Tê liệt hoặc yếu đột ngột và cánh tay và chân bị sưng, đỏ
• Các vấn đề về thị lực hoặc lời nói.

3. Hiếm gặp

Tác dụng phụ hiếm gặp xảy ra khi những biểu hiện ngày càng trở nên nghiêm trọng và tiến triển theo chiều hướng xấu. Cần đến ngay các cơ sở y tế uy tín thăm khám để kịp thời khắc phục khi có những biểu hiện sau:

• Đau đầu dữ dội, lú lẫn, nói lắp, yếu tay hoặc chân, khó đi lại, mất khả năng phối hợp, cảm thấy không vững, cơ rất cứng, sốt cao, đổ mồ hôi nhiều hoặc run rẩy;
• Các triệu chứng nghiêm trọng về mắt như mất thị lực đột ngột, nhìn mờ, đau hoặc sưng mắt, hoặc nhìn thấy quầng sáng xung quanh đèn;
• Các triệu chứng nghiêm trọng về tim bao gồm nhịp tim nhanh, không đều hoặc đập mạnh; rung ở ngực; khó thở; chóng mặt đột ngột, choáng váng hoặc ngất xỉu…

Chỉ định và chống chỉ định đối với thuốc Follitropin alfa

1. Chỉ định

• Phát triển nhiều nang trong quá trình công nghệ hỗ trợ sinh sản (ART): Để kích thích sự phát triển của nhiều nang với ART.
• Kích thích rụng trứng: Kích thích rụng trứng và mang thai ở những bệnh nhân vô sinh do thiểu năng buồng trứng mà nguyên nhân gây vô sinh là do chức năng chứ không phải do suy buồng trứng nguyên phát.
• Kích thích tạo tinh trùng: Kích thích tạo tinh trùng ở nam giới bị suy sinh dục nguyên phát và thứ phát do giảm gonadotropin mà nguyên nhân gây vô sinh không phải do suy tinh hoàn nguyên phát.

2. Chống chỉ định

• Quá mẫn cảm với follitropin hoặc bất kỳ thành phần nào của chế phẩm.
• Nồng độ FSH cao cho thấy suy tuyến sinh dục nguyên phát (buồng trứng hoặc tinh hoàn).
• Khối u phụ thuộc hormone sinh dục ở đường sinh sản và các cơ quan phụ trợ.
• Tổn thương nội sọ (ví dụ, khối u tuyến yên hoặc vùng dưới đồi).
• Rối loạn chức năng tuyến giáp, tuyến yên hoặc tuyến thượng thận không kiểm soát được.
• Chảy máu tử cung bất thường không xác định được nguyên nhân.
• U nang buồng trứng hoặc u nang buồng trứng không xác định được nguyên nhân, không phải do hội chứng buồng trứng đa nang
• Đang mang thai

3. Thận trọng

• Trong các lần khám theo dõi định kỳ, cần kiểm tra tiến triển để đảm bảo thuốc đang có tác dụng tốt và kiểm soát các tác dụng phụ không mong muốn. Cần xét nghiệm máu và nước tiểu, xét nghiệm tinh dịch và siêu âm để kiểm tra bất kỳ tác dụng không mong muốn nào do thuốc Follitropin alfa gây ra.
• Cần làm xét nghiệm để đảm bảo không mang thai trước khi bắt đầu điều trị. Nếu nghi ngờ mang thai trong khi sử dụng thuốc cần liên hệ bác sĩ ngay. Tỷ lệ nguy cơ mang thai ngoài tử cung và sảy thai sẽ cao hơn khi phụ nữ mang thai trong khi đang thực hiện các thủ thuật IVF. Mang thai ngoài tử cung là tình trạng nghiêm trọng, có thể đe dọa tính mạng và gây ra các vấn đề làm phụ nữ khó mang thai hơn trong tương lai.
• Trong quá trình sử dụng thuốc Follitropin alfa bác sĩ có thể yêu cầu ghi lại nhiệt độ cơ thể hàng ngày cùng một số việc làm khác. Cần thực hiện theo đúng chỉ định và lời khuyên từ bác sĩ.
• Thuốc Follitropin alfa có thể gây ra phản ứng dị ứng nghiêm trọng, bao gồm sốc phản vệ, có thể đe dọa tính mạng và cần được chăm sóc y tế ngay lập tức. Cần gọi ngay bác sĩ khi bị phát ban, ngứa, khó thở, khó nuốt hoặc bất kỳ sưng nào ở tay, mặt hoặc miệng…
• Thuốc có thể tăng nguy cơ gặp vấn đề về buồng trứng bao gồm xoắn hoặc mở rộng buồng trứng hoặc hội chứng quá kích buồng trứng (OHSS). OHSS là một vấn đề nghiêm trọng có thể đe dọa tính mạng. Hãy gọi cho bác sĩ ngay nếu bị đau dữ dội ở vùng bụng dưới, buồn nôn, nôn, tăng cân, tiêu chảy, giảm lượng nước tiểu hoặc khó thở…
• Thuốc này có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng về phổi (ví dụ: xẹp phổi, hội chứng suy hô hấp cấp tính hoặc hen suyễn). Hãy liên hệ với bác sĩ ngay nếu bạn bị môi, móng tay hoặc da xanh, ho, khó thở hoặc thở nhanh, sốt, nhịp tim nhanh, tức ngực hoặc khó thở.
• Thuốc này có thể làm tăng nguy cơ bị cục máu đông, đau tim hoặc đột quỵ. Điều này có nhiều khả năng xảy ra ở những người đã mắc bệnh tim. Cần liên hệ với bác sĩ ngay nếu bạn bị đau hoặc tức ngực, nhịp tim nhanh hoặc không đều, đỏ bừng hoặc nóng da bất thường, ho nhiều hơn, khó thở, khó thở đột ngột vào ban đêm hoặc sưng bất thường ở mắt cá chân hoặc chân.
• Thuốc này có thể khiến nhiều hơn một trứng được giải phóng khỏi buồng trứng. Điều này có nghĩa là phụ nữ có thể mang thai nhiều hơn một em bé. Hãy trao đổi với bác sĩ về vấn đề này trước khi sử dụng thuốc.
• Thuốc này có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư buồng trứng nếu dùng thuốc nhiều hơn một lần để mang thai.

Liều lượng và cách dùng

Để biết rõ về liều lượng và cách dùng đúng cần phải sử dụng thuốc theo chỉ định và hướng dẫn từ bác sĩ. Tuỳ vào mục đích sử dụng mà follitropin alfa liều dùng sẽ khác nhau:

1. Điều trị vô sinh ở phụ nữ

Liều dùng khởi đầu thông thường là 75-150 đơn vị quốc tế (IU) một lần mỗi ngày. Bác sĩ sẽ điều chỉnh liều lượng có thể tăng thêm 37,5-75 IU sau mỗi 7 ngày hoặc tốt hơn 14 ngày nếu cần thiết. Tuy nhiên, liều tối đa hàng ngày không quá 225 IU.

2. Đối với phụ nữ cần phải phát triển nhiều nang trứng trước khi thụ tinh nhân tạo bằng các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản (ART)

Liều khởi đầu thông thường là 150-300 IU một lần mỗi ngày bắt đầu từ ngày 2 đến ngày thứ 5 của chu kỳ kinh nguyệt. Bác sĩ có thể tăng thêm liều lượng tùy thuộc vào đáp ứng của bệnh nhân. Tuy nhiên, liều tối đa hàng ngày không quá 450 IU.

3. Để điều trị vô sinh ở nam giới

Liều follitropin alfa thông thường là 150 đơn vị quốc tế (IU) tiêm dưới da 3 lần một tuần cùng với 1000 đơn vị USP của gonadotropin nhau thai người (hCG) 3 lần một tuần. Liều có thể điều chỉnh nếu cần. Tuy nhiên, liều thường không quá 300 IU 3 lần một tuần và việc dùng thuốc có thể kéo dài tối đa đến 18 tháng.

Lưu ý chung khi dùng Follitropin alfa

Thuốc Follitropin alfa đi kèm với tờ thông tin bệnh nhân và hướng dẫn sử dụng cho bệnh nhân. Do đó bệnh nhân cần đọc và làm theo các hướng dẫn này một cách cẩn thận. Nếu bạn đang sử dụng loại thuốc này tại nhà, cần lưu ý:

• Rửa tay bằng xà phòng và nước và sử dụng khu vực làm việc sạch sẽ để chuẩn bị tiêm.
• Cần đảm bảo hiểu và thực hiện cẩn thận theo hướng dẫn của bác sĩ về cách tiêm thuốc, bao gồm cả cách sử dụng kim tiêm và ống tiêm đúng cách.
• Kiểm tra dung dịch trong lọ. Dung dịch phải trong và không màu. Nếu đục, đổi màu hoặc có hạt lớn thì không sử dụng và liên hệ với bác sĩ.
• Không tiêm nhiều hơn hoặc ít hơn lượng thuốc mà bác sĩ đã chỉ định.
• Cần tiêm thuốc lên đúng các vùng cơ thể được bác sĩ chỉ định và hướng dẫn, có thể là bụng, cánh tay trên hoặc chân trên và sử dụng một vùng cơ thể khác nhau mỗi lần bạn tiêm. Theo dõi vị trí tiêm mỗi lần để đảm bảo luân phiên các vùng cơ thể, điều này sẽ ngăn ngừa các vấn đề về da.
• Sử dụng kim và ống tiêm mới mỗi lần tiêm thuốc.
• Điều rất quan trọng là cần phải theo dõi từng liều tiêm thông qua bác sĩ.
• Cần thông báo cho bác sĩ biết khi sử dụng liều follitropin alfa cuối cùng. Follitropin alfa thường yêu cầu phải dùng một loại hormone khác gọi là human chorionic gonadotropin (hCG) dưới dạng một liều duy nhất vào ngày sau khi dùng liều cuối cùng.

Dùng quá liều, thiếu liều và cách xử lý

Trong trường hợp dùng Follitropin alfa quá liều hoặc thiếu liều cần phải ngừng sử dụng lần thuốc tiếp theo và liên hệ đến Trung tâm Hỗ trợ sinh sản IVFTA để được các bác sĩ chuyên khoa đầu ngành tư vấn vấn và đưa ra giải pháp phù hợp.

Trung tâm Hỗ trợ sinh sản IVFTA luôn là điểm đến ưu tiên của các cặp vợ chồng gặp các vấn đề về sinh sản. IVFTA hội tụ đội ngũ y bác sĩ, chuyên gia y tế đầu ngành, chuyên môn cao, có nhiều năm kinh nghiệm trong nghề cùng với trang thiết bị máy móc hiện đại bậc nhất giúp tối ưu phương pháp chẩn đoán và điều trị, mang lại hiệu quả cao.

Nếu có thêm bất kỳ thắc mắc gì về thuốc hoặc gặp phải các vấn đề về sinh sản cần tư vấn hẹn lịch thăm khám vui lòng liên hệ đến Trung tâm Hỗ trợ sinh sản IVFTA qua phương thức:

Bên trên là một số thông tin liên quan đến thuốc Follitropin alfa, hy vọng giúp bạn hiểu rõ hơn về loại thuốc này để sử dụng đúng cách và hiệu quả. Qua những thông tin trong bài có thể thấy thuốc Follitropin alfa có thể gây nên những biến chứng nguy hiểm, do đó cần sử dụng dưới sự chỉ dẫn và theo dõi từ bác sĩ chuyên khoa tại các bệnh viện uy tín.