Phôi loại 1 là gì? Có tốt không? Tỷ lệ đậu thai bao nhiêu?

Phôi loại 1 là gì?

Trong thụ tinh trong ống nghiệm IVF, việc phân loại phôi là một trong những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến tỷ lệ thành công. Các chuyên viên phôi học sẽ ghi nhận các đặc điểm và xếp loại từng phôi riêng biệt theo thang đo cụ thể.

Phôi loại 1 là những phôi được đánh giá đạt chất lượng tốt nhất. Trong đó, các tế bào phân chia đồng đều về kích thước và không có sự phân mảnh trong phôi, tốc độ phân chia tế bào nhanh, khoang phôi nở rộng, các tế bào liên kết chặt chẽ, không xảy ra các bất thường trong quá trình phân chia. Các phôi loại 1 có tỷ lệ thụ thai thành công cao khi chuyển vào buồng tử cung của người mẹ.

Tiêu chí đánh giá phôi loại 1

Với các cặp vợ chồng hiếm muộn gặp khó khăn trong việc mang thai tự nhiên, khi điều trị thụ tinh trong ống nghiệm IVF sẽ được bác sĩ thực hiện kích thích buồng trứng, chọc hút trứng. Trứng sau chọc hút sẽ được chuyển đến phòng lab để tiến hành xử lý và thụ tinh với tinh trùng để tạo thành phôi.

Trứng sau khi được thụ tinh sẽ được nuôi cấy trong các tủ nuôi cấy phôi. Quá trình nuôi cấy sẽ được đánh giá theo từng giai đoạn và kéo dài cho đến giai đoạn phôi nang (phôi ngày 5) để thu nhận những phôi có chất lượng tốt nhất, loại bỏ các phôi có dấu hiệu bất thường. Sau đó, tùy theo từng trường hợp mà bác sĩ sẽ quyết định chuyển phôi tươi hoặc trữ đông phôi lại để sử dụng trong lần chuyển phôi trữ sau đó. (1)

Chất lượng phôi đề cập đến hình dáng của các tế bào trong phôi. Hiện nay, IVF Tâm Anh sử dụng hệ thống phân loại phôi ngày 3 dựa trên các tiêu chí bao gồm:

• Tốc độ phân chia tế bào (số lượng tế bào).
• Phân chia đồng đều về kích thước giữa các tế bào.
• Tỷ lệ phân mảnh.

Các tiêu chí đánh giá phôi nang bao gồm:

• Độ nở rộng của khoang phôi: Chia thành 6 cấp độ từ 1 đến 6, tương ứng từ giai đoạn khoang phôi nhỏ đến khi thoát màng hoàn toàn.
• Chất lượng khối mầm phôi (ICM-Inner Cell Mass) gồm 3 cấp độ A-B-C, tương ứng từ tốt đến xấu.
• Chất lượng các tế bào lá nuôi (TE-Trophectoderm) cũng phân thành 3 cấp độ A-B-C, tương ứng từ tốt đến xấu.

Từ các tiêu chí đánh giá ở trên, phôi được chia thành: phôi loại 1 (phôi rất tốt), phôi loại 2 (phôi tốt), phôi loại 3 (phôi trung bình) và phôi loại 4 (xấu).

Quá trình diễn ra sự phân chia của phôi

Quá trình phát triển của phôi sẽ bắt đầu từ lúc có sự thụ tinh giữa tinh trùng và trứng; phôi sẽ được trải qua các giai đoạn phát triển từ giai đoạn phôi phân cắt đến giai đoạn phôi nang. Hiện nay, với công nghệ nuôi phôi bằng Time-lapse, tức là phôi được quan sát dưới camera liên tục 24/24, các chuyên viên sẽ quan sát và đánh giá phôi, phân loại phôi từ cao xuống thấp để giúp bác sĩ lựa chọn phôi chuyển nhằm tối ưu hóa kết cục thai kỳ cho bệnh nhân.

Quá trình phân chia và phát triển phôi được phân tích và đánh giá hàng ngày:

• Ngày 0: Noãn được thụ tinh bằng phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm cổ điển (IVF) hoặc tiêm tinh trùng vào bào tương noãn (ICSI)
• Ngày 1: Quá trình thụ tinh được đánh giá trong khoảng 16-22 giờ sau khi IVF/ICSI. Khi có sự xuất hiện của 2 tiền nhân (pronuclei) và thể cực, chúng được gọi là phôi. Phôi ban đầu được đánh giá trong khoảng từ 25-27 giờ.
• Ngày 2-3: Đánh giá phôi thông quá các khía cạnh số lượng tế bào, số lượng nhân trong mỗi tế nào, tính đối xứng, mức độ phân mảnh, sự hiện diện của không bào và các vùng trong suốt của phôi. Vào ngày 2, số tế bào lý tưởng là 4 và phôi ngày 3 là 8 tế bào.
• Ngày 4: Phôi tốt sẽ phát triển đạt 16 tế bào và được gọi là phôi dâu.
• Ngày 5+: Phôi hoàn tất quá trình biến đổi thành phôi nang. (2)

Đối với những phôi phát triển không đúng tiến độ, sẽ được phân loại và ghi chú rõ nhằm tiên lượng mức độ thành công của phôi khi sử dụng. Với những phôi có bất thường phân chia như phân chia trực tiếp ở giai đoạn phân cắt đầu tiên, những trường hợp này khả năng tiên lượng phôi phát triển rất thấp. Khi quan sát bằng camera liên tục (Hệ thống Time-lapse) thì chuyên viên phôi học mới đánh giá được các phân chia bất thường và phân loại chất lượng phôi đúng, từ đó tiên lượng khả năng làm tổ thành công của phôi.

Phôi loại 1 có tốt không?

Phôi loại 1 được đánh giá là những phôi đạt chất lượng tốt nhất do tế bào phân chia đồng đều, ít phân mảnh đối với phôi ngày 3 và khoang phôi nở rộng, số lượng tế bào ICM và TE nhiều, liên kết chặt chẽ đối với phôi ngày 5. Điều này làm tăng tỷ lệ chuyển phôi thành công. Phôi kém chất lượng có ít tế bào và rất phân mảnh. Phôi phát triển rất chậm hoặc ngừng phát triển hoàn toàn thì không có khả năng phát triển thành thai nhi.

Phôi có hình thái càng tốt thì khả năng làm tổ càng cao. Vì vậy, dựa vào đặc điểm hình thái và kết quả sinh thiết phôi (nếu có), bác sĩ và chuyên viên phôi học sẽ trữ phôi theo thứ tự ưu tiên chuyển từ phôi loại 1 đến phôi loại 3 nhằm tối ưu hóa khả năng thụ thai. Tuy nhiên, không phải tất cả các phôi có hình thái tốt đồng nghĩa với việc không có bất thường về di truyền phôi bên trong. Do đó, vẫn có những trường hợp chuyển phôi loại 1 nhưng không đậu thai trong khi chuyển phôi loại 3 thì thai kỳ diễn tiến tốt.

Phôi loại 1 có tỷ lệ đậu thai bao nhiêu?

Dựa trên các thang đánh giá và số liệu thực tế, bác sĩ cho biết những phôi loại 1 là những phôi có chất lượng cao nhất, có tỷ lệ thành công cao nhất (khoảng 65%). Trong khi đó, phôi loại 2 có tỷ lệ mang thai thành công là 50% và những phôi loại 3 có tỷ lệ mang thai thành công dưới 33%.

Phôi chất lượng tốt có nhiều khả năng mang thai hơn, mặc dù vậy nhiều trường hợp phôi chất lượng kém hơn vẫn mang lại kết quả có thai khả quan khi được chuyển. Lý giải cho hiện tượng này đó là do bên cạnh yếu tố hình thái phôi, việc làm tổ thành công của một phôi thai còn phụ thuộc vào di truyền bên trong phôi, yếu tố miễn dịch và môi trường tiếp nhận phôi tại tử cung của người mẹ.

Tóm lại, phân loại phôi là một phương pháp để đánh giá chất lượng phôi nhưng kết quả mang thai của từng người có thể khác nhau, phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác ngoài hình ảnh phôi. Vì vậy, bác sĩ cần đánh giá tình trạng bệnh kỹ càng và lựa chọn phôi phù hợp nhất để tăng khả năng đậu thai thành công. Cùng với đó, chị em cần giữ tinh thần vui vẻ, lạc quan cũng có thể cải thiện khả năng mang thai thành công sau chuyển phôi. (3)

Chính vì vậy, khi nhận thông tin đánh giá phôi, các cặp vợ chồng không nên quá lo lắng và cần tin tưởng, thực hiện theo tư vấn của bác sĩ điều trị.

Phôi loại 1 có thực hiện chuyển phôi ngay được không?

Chuyển phôi tươi không chỉ tiết kiệm thời gian mà các cặp vợ chồng còn có thể tiết kiệm chi phí, đặc biệt là chi phí đông lạnh và rã đông phôi. Tuy nhiên, tùy vào phác đồ kích thích buồng trứng và tình trạng sức khỏe, bệnh lý, các chỉ số xét nghiệm nội tiết của mỗi bệnh nhân mà bác sĩ sẽ đưa ra lời khuyên nên chuyển phôi tươi hay phôi trữ.

Đặc biệt, đối với những trường hợp thất bại nhiều lần, các bác sĩ thường khuyến nghị nên chuyển phôi đông lạnh khi đã chuẩn bị các điều kiện môi trường tử cung tốt nhất để phôi làm tổ và phát triển thành thai nhi khỏe mạnh.

Về thắc mắc phôi loại 1 có thực hiện chuyển phôi tươi được không?, Bác sĩ Trần Ngọc Hà Giang cho biết phôi loại 1 có thể thực hiện chuyển phôi tươi. Mặc dù vậy, tùy từng trường hợp mà bác sĩ sẽ đưa ra lời khuyên hợp lý cho các chị em nên chuyển phôi tươi hay phôi trữ nhằm cân bằng giữa lợi ích và chi phí.

Bên cạnh đó, chuyển phôi đông lạnh cũng phù hợp cho những cặp vợ chồng mong muốn sàng lọc phôi xem có bất thường về nhiễm sắc thể và gen trước khi chuyển vào buồng tử cung hay không, nhằm tăng cơ hội mang thai thành công và giảm nguy cơ thất bại làm tổ, sẩy thai do bất thường di truyền phôi.

IVF Tâm Anh trang bị công nghệ Time-lapse giúp nuôi phôi ngày 5 loại 1

Thực hiện thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) là phương pháp hỗ trợ sinh sản thắp lên hy vọng cho nhiều gia đình vô sinh, hiếm muộn. Hiện nay, nhờ sự tiến bộ của hệ thống kỹ thuật, trang thiết bị hiện đại, tỷ lệ mang thai thành công ngày càng được cải thiện.

Tại IVF Tâm Anh, trung tâm đã chủ động sử dụng tủ nuôi cấy Time-lapse trong việc nuôi cấy phôi. Sự ra đời của hệ thống tủ nuôi cấy phôi Time-lapse là một phát minh mang tính đột phá nhằm tạo ra điều kiện nuôi cấy hoàn hảo như bên trong cơ thể người mẹ, cung cấp điều kiện nuôi cấy ổn định trong môi trường tối ưu, giúp cải thiện chất lượng phôi và nâng cao khả năng sống của phôi thai.

Bác sĩ Trần Ngọc Hà Giang cho biết: “Được trang bị kính hiển vi chuyên dụng với camera có độ phân giải cao lên tới 2K, hệ thống tủ nuôi cấy Time-lapse cung cấp hình ảnh video chi tiết, liên tục về quá trình phát triển của mỗi phôi. Những hình ảnh này được truyền trực tiếp tới máy tính của các chuyên gia phôi học, từ đó có thể dễ dàng đánh giá một phần chất lượng của phôi thai nhờ hình thái và động học mà không cần phải đưa phôi ra ngoài, hạn chế tối đa sự thay đổi môi trường cho phôi thai, để phôi có thể được nuôi dưỡng trong môi trường hoàn hảo nhất”.

Để liên hệ tư vấn và đặt lịch khám sức khỏe sinh sản tại IVF Tâm Anh, bạn có thể liên hệ qua thông tin:

Phôi loại 1 được đánh giá có chất lượng tốt nhất theo thang đánh giá chất lượng phôi. Tuy nhiên, để một phôi có thể làm tổ thành công còn phụ thuộc vào yếu tố người mẹ, yếu tố di truyền của phôi chứ không hẳn chỉ dựa vào đánh giá hình ảnh phôi. Do đó, bất kỳ phôi nào cũng đều có “cơ hội” phát triển thành thai nhi khỏe mạnh. Chính vì vậy, bạn nên vui vẻ, lạc quan và tuân theo lời khuyên, chỉ định của bác sĩ điều trị.